تولید کودهای کلات چگونه است؟
در دنیای کشاورزی مدرن، استفاده از کودهای شیمیایی و آلی به منظور افزایش بهره وری و بهبود کیفیت محصولات، امری اجتناب ناپذیر است. در این میان، کودهای کلات جایگاه ویژه ای پیدا کرده اند. دلیل این موضوع، توانایی این کودها در تأمین عناصر ریزمغذی و جلوگیری از رسوب و غیرفعال شدن آن ها در خاک است. اما سؤال اصلی این است که تولید کودهای کلات چگونه انجام می شود و فرایند تولید کودهای کلات پیشرفته چه ویژگی هایی دارد؟
در این مقاله، به بررسی مراحل مختلف تولید کودهای کلات، انواع روش های پیشرفته تولید، کاربرد آن ها در کشاورزی و همچنین نقش شرکت مایارشد در عرضه و توسعه این کودها خواهیم پرداخت.
1. کود کلات چیست؟
کودهای کلات دسته ای از کودهای شیمیایی هستند که عناصر ریزمغذی مانند آهن، روی، مس، منگنز و … را در ساختاری خاص به نام کلات (Chelate) نگهداری می کنند. این ساختار باعث می شود که عناصر غذایی در خاک رسوب نکرده و در دسترس ریشه گیاه قرار بگیرند.
به بیان ساده تر:
-
کلات ها مانند یک محافظ عمل می کنند.
-
آن ها عنصر فلزی را در بر گرفته و مانع از ترکیب آن با ترکیبات ناخواسته خاک می شوند.
-
این موضوع باعث افزایش کارایی جذب کود می شود.
2. چرا تولید کودهای کلات اهمیت دارد؟
-
بسیاری از خاک های کشاورزی ایران و جهان، به دلیل pH قلیایی، جذب ریزمغذی ها توسط گیاه را دشوار می کنند.
-
بدون کود کلات، درصد زیادی از عناصر غذایی موجود در کودهای معمولی بلااستفاده باقی می ماند.
-
تولید کودهای کلات با فناوری های نوین، امکان دسترسی پایدار به عناصر ضروری را فراهم می کند.
3. فرایند تولید کودهای کلات چگونه است؟
فرایند تولید کودهای کلات پیشرفته شامل مراحل علمی و صنعتی دقیقی است که باید تحت شرایط کنترل شده انجام شود. مراحل اصلی عبارتند از:
3.1 انتخاب عنصر فلزی پایه
ابتدا باید مشخص شود که هدف از تولید کود کلات، تأمین کدام ریزمغذی است. رایج ترین آن ها عبارتند از:
-
کلات آهن
-
کلات روی
-
کلات مس
-
کلات منگنز
3.2 انتخاب عامل کلات کننده (Chelating Agent)
عامل کلات کننده مولکولی است که عنصر فلزی را در بر می گیرد. برخی از رایج ترین عوامل کلات عبارتند از:
-
EDTA (اتیلن دی آمین تترا استیک اسید)
-
DTPA (دی اتیلن تری آمین پنتا استیک اسید)
-
EDDHA (اتیلن دی آمین دی هیدروکسی فنيل استیک اسید)
انتخاب عامل کلات کننده، به نوع خاک و شرایط محیطی بستگی دارد. مثلاً در خاک های قلیایی، EDDHA بهترین انتخاب است.
3.3 واکنش شیمیایی و تشکیل کمپلکس
در این مرحله، عنصر فلزی انتخابی (مانند Fe, Zn, Cu, Mn) در محیطی کنترل شده با عامل کلات کننده واکنش داده و ساختار پایدار کلات تشکیل می شود.
3.4 خالص سازی و تنظیم pH
برای اطمینان از پایداری محصول، محلول کلاتی تولیدشده خالص سازی و pH آن در محدوده مطلوب تنظیم می گردد.
3.5 تبدیل به فرم نهایی
محصول نهایی می تواند به دو شکل عرضه شود:
-
پودر (کود کلات پودری) → مناسب برای حمل ونقل و انبارداری
-
مایع (کود کلات مایع) → مناسب برای محلول پاشی و سیستم های آبیاری
4. فناوری های نوین در فرایند تولید کودهای کلات پیشرفته
در تولید کودهای کلات جدید، از روش های پیشرفته استفاده می شود که کیفیت و اثربخشی محصول را افزایش می دهند:
-
نانوکلات ها: با استفاده از فناوری نانو، جذب عناصر توسط گیاه بسیار سریع تر می شود.
-
کلات های زیستی (Bio-Chelates): استفاده از مواد آلی و طبیعی برای تولید کلات، سازگار با محیط زیست.
-
کلات های چندعنصری: ترکیب چند عنصر در یک ساختار کلات برای تأمین همزمان چند ریزمغذی.
5. ویژگی های کودهای کلات پیشرفته
-
پایداری بالا در خاک های قلیایی و اسیدی
-
افزایش سرعت و میزان جذب عناصر غذایی
-
کاهش هزینه های کوددهی (به دلیل کارایی بیشتر)
-
سازگاری با سیستم های آبیاری نوین (قطره ای و بارانی)
-
افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش های محیطی
6. کاربرد کودهای کلات در کشاورزی
-
در باغات میوه: بهبود رنگ میوه ها، افزایش اندازه و کیفیت.
-
در محصولات زراعی (گندم، برنج، ذرت): افزایش عملکرد و بهبود کیفیت دانه ها.
-
در صیفی جات (گوجه، خیار، فلفل): افزایش سرعت رشد و باردهی.
-
در گیاهان زینتی: افزایش طراوت و شادابی برگ ها و گل ها.
7. نقش مایارشد در تولید و عرضه کودهای کلات
شرکت مایارشد به عنوان یکی از پیشگامان در عرصه تولید و تأمین کودهای کشاورزی در ایران، توجه ویژه ای به فرایند تولید کودهای کلات پیشرفته دارد.
مزایای انتخاب مایارشد:
-
استفاده از مواد اولیه باکیفیت
-
بهره گیری از فناوری های نوین تولید کلات
-
عرضه کودهای کلات متنوع (آهن، روی، مس، منگنز)
-
ارائه مشاوره تخصصی برای انتخاب نوع مناسب کلات متناسب با نوع خاک و محصول
-
قیمت مناسب و رقابتی در مقایسه با نمونه های وارداتی
8. جمع بندی
تولید کودهای کلات فرآیندی علمی و تخصصی است که با انتخاب عنصر فلزی، عامل کلات کننده مناسب و اجرای واکنش های شیمیایی در محیط کنترل شده انجام می شود. با پیشرفت فناوری، فرایند تولید کودهای کلات پیشرفته امکان عرضه محصولاتی با کارایی بالاتر، پایداری بیشتر و سازگاری بهتر با شرایط محیطی را فراهم کرده است.
شرکت مایارشد با عرضه انواع کودهای کلات پیشرفته و مشاوره تخصصی در این زمینه، به کشاورزان کمک می کند تا محصولات باکیفیت تر و پربارتری تولید کنند.