تحول کشاورزی ایران با تکنولوژی های نوین و مدیریت منابع
به گزارش آپارات نیوز وی اظهار کرد: کشاورزی به عنوان یکی از مهم ترین بخش های اقتصادی و حیاتی هر جامعه همواره با چالش ها و موانعی روبه رو بوده است. در ایران نیز به دلیل تنوع اقلیمی گرمایش جهانی و ریسک های بالای تولید نرخ رشد این بخش با نوساناتی همراه است که نیازمند رویکردهای جدید و فناورانه است.
علایی مقدم با بیان اینکه تأمین غذای جمعیت یک کشور اساس اقتدار آن است گفت: هر کشوری که بتواند غذای مردم خود را به طور پایدار تأمین کند توانسته است استقلال و اقتدار خود را تثبیت کند. اما در ایران محدودیت های اقلیمی کاهش منابع آبی و تأثیرات تغییرات اقلیمی کار کشاورزان را دشوار کرده است. اگر بتوانیم با بهره گیری از تکنولوژی های روز دنیا و کاهش موانع این چالش ها را مدیریت کنیم بخش کشاورزی ایران هیچ محدودیتی برای رکوردشکنی در تولید نخواهد داشت.
آب چالش اصلی کشاورزی ایران
معاون وزیر جهاد کشاورزی اصلی ترین مشکل کشاورزی ایران را کمبود منابع آبی عنوان کرد و افزود: برای افزایش راندمان آبیاری باید به جای روش های سنتی از روش های مدرن استفاده کنیم. در حالی که در بسیاری از کشورهای پیشرفته آبیاری به صورت مستقیم و هدفمند انجام می شود در ایران همچنان بخش زیادی از مزارع به روش های غرقابی آبیاری می شوند که به هدررفت منابع ارزشمند آب منجر می شود. باید تلاش کنیم محصولات آب بر مانند سبزیجات و صیفی جات به گلخانه ها و محیط های کنترل شده منتقل شوند چرا که این اقدام می تواند مصرف آب را به شکل چشمگیری کاهش دهد.
علایی مقدم تصریح کرد که تنها ۲.۸ میلیون هکتار از ۶ میلیون هکتار زمین های کشاورزی ایران به سیستم آبیاری تحت فشار مجهز شده است. او خواستار تسریع در تجهیز مزارع به این سیستم ها شد و بر لزوم برنامه ریزی برای حفظ منابع تجدیدناپذیر خاک و آب تأکید کرد.
نقش تشکل های کشاورزی در کاهش واسطه گری
معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به نقش تشکل های کشاورزی گفت: در ایران ۸۶۰۰ تشکل فعال وجود دارد که باید از مرحله تولید تا توزیع محصول به کشاورزان کمک کنند. متأسفانه در حال حاضر سود اصلی از زحمات کشاورزان به جیب واسطه گران می رود در حالی که کشاورزان با مشکلات اقتصادی متعددی مواجه هستند. این تشکل ها باید وظیفه خود را در بهبود فرایند توزیع محصول و حمایت از کشاورزان به طور جدی تری ایفا کنند.
وی افزود: کشاورزی در مراحل کاشت داشت و برداشت خدمات و حمایت های لازم را دریافت می کند اما این حمایت ها پس از برداشت کمرنگ می شود. این موضوع نه تنها باعث کاهش انگیزه کشاورزان می شود بلکه زمینه های صادرات محصولات کشاورزی را نیز محدود می کند. ما باید به جای خام فروشی محصولات به توسعه زنجیره ارزش افزوده و صادرات محصولات فرآوری شده توجه بیشتری کنیم.
خام فروشی و ضرورت اصلاح آمایش سرزمین
علایی مقدم در ادامه با انتقاد از خام فروشی محصولات کشاورزی گفت: در استانی مانند گلستان که ظرفیت های کشاورزی بالایی دارد خام فروشی محصولات جای تأسف دارد. اگر بتوانیم محصولات کشاورزی را فرآوری کرده و به بازارهای بین المللی صادر کنیم کشاورزی ایران می تواند اقتصادی تر شود و درآمد کشاورزان نیز افزایش یابد.
وی همچنین بر لزوم اصلاح مسیر آمایش سرزمین تأکید کرد و گفت: برنامه ریزی صحیح برای استفاده بهینه از منابع توسعه مراکز خدمات کشاورزی و توجه به آموزش و ارتقای مهارت کشاورزان از جمله اقداماتی است که باید به طور جدی پیگیری شود.
دستاوردهای کشاورزی ایران و چالش های پیش رو
علایی مقدم به رشد تولیدات کشاورزی ایران اشاره کرد و گفت: علی رغم محدودیت های اقلیمی و کاهش منابع آبی تولیدات کشاورزی کشور از ۴۰ میلیون تن در گذشته به ۱۲۵ میلیون تن در حال حاضر رسیده است. این پیشرفت نشان می دهد که کشاورزی ایران ظرفیت های بالایی دارد و با بهره گیری از تکنولوژی های نوین و افزایش سطح آگاهی کشاورزان می توانیم به موفقیت های بیشتری دست یابیم.
وی ادامه داد: اما این موفقیت ها با چالش هایی نظیر خشکسالی سیل طوفان آفات و بیماری ها همراه است که نرخ رشد کشاورزی را با نوسان مواجه کرده است. برای مقابله با این چالش ها باید برنامه های جامع و راهبردی برای مدیریت بحران تدوین و اجرا شود.
تجهیز مراکز خدمات کشاورزی اولویتی حیاتی
معاون وزیر جهاد کشاورزی از برنامه های دولت چهاردهم برای توسعه و تجهیز مراکز خدمات کشاورزی خبر داد و گفت: این مراکز نقش مهمی در انتقال یافته های علمی و فنی به کشاورزان دارند. در همین راستا بسته ای در قالب مولدسازی با اعتبار ۷۰ هزار میلیارد ریال تهیه شده است و سه هزار دستگاه ماشین آلات صحرایی برای مراکز خدمات کشاورزی در نظر گرفته شده است.
وی افزود: ارتقای کارکنان این مراکز و به روزرسانی تجهیزات آنها از دیگر برنامه هایی است که در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار دارد. اگر بتوانیم این مراکز را به سطح استاندارد برسانیم ارتباط مؤثرتری میان دولت و کشاورزان برقرار خواهد شد و بهره وری کشاورزی نیز افزایش خواهد یافت.
ضرورت وفاق و همگرایی در بخش کشاورزی
علایی مقدم در پایان سخنان خود با تقدیر از زحمات رئیس پیشین جهاد کشاورزی گلستان از رئیس جدید این اداره خواست که از تمام ظرفیت های موجود برای بهبود شرایط کشاورزی در استان استفاده کند. وی تأکید کرد: ایجاد وفاق و همگرایی میان بخش های مختلف استفاده از توانمندی های تشکل های کشاورزی و بهره گیری از دانش و تجربه کارشناسان لازمه توسعه پایدار بخش کشاورزی است. همچنین نظام مهندسی و نظام صنفی کشاورزی باید نقش خود را در حمایت از کشاورزان و افزایش بهره وری این بخش ایفا کنند.
به گفته وی کشاورزی ایران ظرفیت های بی نظیری دارد و با برنامه ریزی مناسب و بهره گیری از توانمندی های داخلی و خارجی می توان این ظرفیت ها را به فعلیت رساند و جایگاه ایران را در بازارهای بین المللی ارتقا داد.
46