چگونه پوسیدگی دندان را درمان کنیم؟

مشکلی رایج است که براثر عدم رعایت بهداشت دهانی مناسب و فعالیت باکتری­ها به ­وجود می­ آید. برای درمان پوسیدگی دندان در خانه می­توان از روش­هایی مانند مسواک زدن با نمک و استفاده از دهانشویه­ های گیاهی بهره برد.باید توجه نمود تنها در صورتی که پوسیدگی منجر به عفونت و آبسه نشده باشد، می­توان از روش­های خانگی برای درمان پوسیدگی دندان استفاده نمود. اما در مواردی که عفونت، چرک و آبسه وجود دارد، حتما باید به پزشک مراجعه نمود. نوعی آسیب است که باعث ایجاد لکه، حفره (کرم­خوردگی)، آبسه و حتی از دست رفتن کل دندان، خواهد شد. بسیاری از افراد تمایل دارند برای درمان پوسیدگی دندان در خانه بمانند و از روش­های طبیعی و خانگی استفاده کنند. در این منبع آموزشی به بررسی انواع پوسیدگی دندان و روش­های طبیعی و خانگی برای مقابله با آن­ خواهیم پرداخت.

پوسیدگی دندان چگونه به وجود می ­آید؟

پوسیدگی دندان، بر اثر فعالیت گونه خاصی از باکتری­ها به وجود می­ آید، که در پلاک­های دندان، زندگی می­کنند. این باکتری­ها، قند موجود در مواد غذایی چسبیده به دندان­ها را، به اسید تبدیل می­کنند. بنابراین اگر اجازه دهید روی سطوح دندان های شما، پلاک تشکیل شود، باکتری­های عامل پوسیدگی به مرور زمان، به دندان ها آسیب می­رسانند. علائم پوسیدگی دندان، بسیار متفاوت هستند و بر حسب مقدار پوسیدگی و آسیب­های واردشده، ممکن است شامل پلاک و تغییر رنگ دندان، حفره و لکه روی سطوح دندان­ها، درد، آبسه و عفونت دندان باشند.

انواع پوسیدگی دندان

پوسیدگی دندان، در چند مرحله گسترش پیدا می­کند؛ بنابراین می­توان درجات یا کلاس پوسیدگی دندان را در چند مرحله تشریح نمود:

۱–  تشکیل پلاک:

تشکیل پلاک دندان، اولین مرحله از پوسیدگی دندان هاست. پلاک، لایه­ ای بی­رنگ و چسبناک است که سطح خارجی دندان­ها را می­ پوشاند. پلاک، از باکتری، ذرات غذا و بزاق تشکیل شده­است. پلاک­های دندان، در ابتدا نرم و قابل شستشو هستند؛ اما اگر دندان­ها به طور متناوب شسته و تمیز نشوند، پلاک­ها به تدریج سخت شده و ماده­ای چسبناک به نام تارتار را می­سازند. وجود تارتار، به فعالیت بیشتر باکتری­ها منجر شده و زدودن آنها را سخت­تر می­کند. جلوگیری از پیشرفت پوسیدگی دندان در این مرحله می­تواند از پیشرفت باکتری­ها و خوردگی مینای دندان پیشگیری کرده و باعث توقف پوسیدگی دندان شود. برای این منظور کافی است بهداشت دهانی مناسب، رعایت شود تا باکتری­ها اجازه نفوذ به دندان را پیدا نکنند.

۲– پوسیدگی مینا:

در مرحله بعدی، فعالیت باکتری­های پلاک و ترشح طولانی مدت اسید روی سطوح دندان، باعث آسیب دیدگی مینای دندان شده و سوراخ­هایی را روی لایه مینا به وجود می­ آورد. این سوراخ­ها، (که در اثر فقدان مینای دندان به وجود آمده­اند) به رنگ سفید دیده می­شوند. مینای دندان، سخت­ترین بافت بدن انسان است که وظیفه حفاظت از دندان در کل عمر را بر عهده دارد.

۳– پوسیدگی عاج:

عاج یا Dentin لایه ای است که زیر مینای دندان قرار دارد. عاج دندان، نرم­تر از مینا است و به همین دلیل نیز، راحت­تر از مینا، دچار آسیب­ دیدگی می­شود. هنگامی که پوسیدگی دندان، از مینا عبور کرده و به عاج دندان برسد، سرعت بیشتری پیدا خواهدکرد.  همچنین این مرحله، آغاز دردهای ناشی از پوسیدگی است؛ چرا که عاج دندان، دارای مسیرهایی است که به اعصاب دندان منتهی می­شود. حساسیت دندان، پس از مصرف غذاهای خیلی گرم یا خیلی سرد، در این مرحله اتفاق می­افتد.

۴– پوسیدگی پالپ یا ریشه دندان:

پالپ یا ریشه، درونی ترین قسمت دندان است. پالپ، از  رگ­های خونی و اعصاب دندان تشکیل شده­است. اعصاب موجود در پالپ، باعث می­شوند تا دندان، دارای حس باشد و فرد بتواند فشار و آسیب­دیدگی آن را احساس کند. هنگامی که پوسیدگی دندان، به ریشه برسد، دندان دردهای شدید، به وجود می ­آیند. آسیب ریشه دندان، باعث تورم بافت­های اطراف آن شده و از آنجایی که در اطراف دندان، فضای کافی برای این تورم وجود ندارد، فشار زیادی به اعصاب دندان وارد می­­شود و این فشار، دردهای شدیدی را ایجاد می­کند.

۵– آبسه دندان

آبسه را می­توان مرحله پیشرفته پوسیدگی دندان نامید. هنگامی که، باکتری­های عامل پوسیدگی به اعصاب دندان حمله می­کنند، در آن قسمت عفونت ایجاد می­شود. التهاب عفونی ریشه دندان، موجب تغییر شکل بافت­های اطراف دندان شده و تبدیل به آبسه خواهدشد. آبسه دندان، درد شدید و کِشنده­ای را در دندان، لثه،فک و حتی سایر استخوان­های صورت، به وجود می­ آورد.
درمان فوری عفونت دندان، یا آبسه، بسیار ضروری است. چرا که این عفونت در صورت درمان نشدن، می­تواند به سایر قسمت­های بدن سرایت کند و عواقب خطرناکی به همراه داشته­باشد.

برای درمان پوسیدگی دندان در خانه، می­توانید از روش­های متفاوتی استفاده کنید. شستشوی دندان با محلول آب نمک، ساخت و استفاده از دهانشویه­ های طبیعی گیاهی، مسواک زدن با نمک، مسواک زدن با جوش­ شیرین، استفاده از کف دریا و مسواک زدن با خوراکی­ هایی مانند عسل و لیموترش، از جمله راهکارهای خانگی برای درمان پوسیدگی دندان هستند.البته باید توجه نمود که انتخاب روش توقف پوسیدگی دندان، به میزان پیشرفت پوسیدگی بستگی دارد. به عنوان مثال، برای ، نمی­توان تنها از روش­های خانگی کمک گرفت.
اگر تمایل دارید از روش­های خانگی برای درمان پوسیدگی دندان استفاده کنید، بهتر است در مراحل اولیه پوسیدگی (که پیشتر شرح داده­شد) برای درمان خانگی اقدام کنید. زیرا در موارد پوسیدگی شدید و عفونت، مراجعه به دندانپزشک الزامی است و هرگونه سهل­ انگاری در درمان به موقع عفونت، خطرات جانی جدی به دنبال خواهد داشت.

 درمان پوسیدگی دندان در طب سنتی

طب سنتی، برای درمان پوسیدگی دندان، راهکارهای مختلفی را پیشنهاد می­دهد. پیشگیری از تشکیل پلاک به وسیله حفظ بهداشت دهان، مؤثرترین روش برای سلامتی دندان­هاست.

نمک

درمان پوسیدگی دندان در خانه : استفاده از نمک دریا و (نمک صورتی)، برای مسواک زدن و ساخت دهانشویه خانگی، می­تواند از تکثیر باکتری­ها جلوگیری کرده و با عفونت دندان مبارزه کند. نمک به دلیل خاصیت سایندگی ملایم و خاصیت ضدعفونی کنندگی قوی، جرم و پلاک دندان­ها و بوی بد ناشی از آنها را به­ خوبی از بین می­برد.

روغن­ها و گیاهان دارویی

درمان پوسیدگی دندان در خانه : عصاره رزماری، عصاره شیرین بیان، روغن نارگیل، روغن کنجد، آب لیموترش، عصاره دارچین، عصاره نعناع و آلوئه ورا، از جمله مواد طبیعی و خوراکی هستند که می­توانید برای ساخت دهانشویه و خمیردندان خانگی از آنها استفاده کنید.

جمع بندی

برای درمان پوسیدگی دندان در خانه ، می­توان از روش­های ارزان قیمت و مواد طبیعی متداولی همچون نمک استفاده کرد. به کار بردن این روش­های خانگی، علاوه بر رفع جرم و پلاک و مقابله با عفونت و پوسیدگی دندان­ها، کاملا بی­خطر است؛ چراکه این مواد طبیعی، برخلاف خمیردندان­های صنعتی، عاری از مواد شیمیایی مضر هستند. استفاده از روش­های طبیعی برای درمان پوسیدگی دندان و رفع بوی بد دهان، عارضه جانبی خاصی را متوجه سلامتی افراد نخواهدکرد. یک روش سریع برای خلاصی از پوسیدگی دندان مربوط می شود به لمینت دندان، کامپوزیت و… که خیلی سریع می توان از شر دندان های سیاه و پوسیده رها شد.