نمونه دادخواست تامین خواسته چک (دانلود رایگان و آپدیت ۱۴۰۲)
نمونه دادخواست تامین خواسته چک
نمونه دادخواست تامین خواسته چک ابزاری حیاتی برای دارندگان چک برگشتی است تا پیش از محاکمه اصلی، اموال صادرکننده چک را توقیف کرده و از تضییع حقوق مالی خود جلوگیری کنند. در دنیای پرشتاب معاملات امروز، چک به عنوان یک سند تجاری معتبر، نقش پررنگی در مبادلات مالی ایفا می کند. با این حال، تجربه نشان داده که همواره خطر برگشت خوردن چک و امتناع صادرکننده از پرداخت وجه آن وجود دارد که می تواند به ضررهای مالی قابل توجهی برای دارنده چک منجر شود. در چنین شرایطی، آگاهی از ابزارهای قانونی برای حفظ حقوق مالی از اهمیت بالایی برخوردار است.
یکی از موثرترین و کارآمدترین این ابزارها، طرح دادخواست تامین خواسته چک است. این اقدام حقوقی به دارنده چک این امکان را می دهد که با سرعت و پیش از صدور حکم نهایی در دعوای مطالبه وجه، نسبت به توقیف اموال متعهد اقدام کند تا از انتقال، پنهان کردن یا تضییع آن ها جلوگیری شود. این فرآیند نه تنها امنیت مالی دارنده چک را تضمین می کند، بلکه فشار قانونی لازم را برای پرداخت بدهی به صادرکننده چک وارد می آورد و شانس وصول مطالبات را به طرز چشمگیری افزایش می دهد. آشنایی با جزئیات این روند، مبانی قانونی آن و نحوه تنظیم صحیح نمونه دادخواست تامین خواسته چک، برای هر فردی که با چنین وضعیتی روبرو می شود، ضروری است.
تامین خواسته چک چیست؟ (مفاهیم و اهداف)
«تامین خواسته» در نظام حقوقی ایران به معنای توقیف موقت اموال خواهان است تا قبل از صدور حکم قطعی، امکان وصول طلب یا دسترسی به مال موضوع دعوا از بین نرود. در زمینه چک، وقتی یک چک برگشت می خورد و صادرکننده از پرداخت وجه آن امتناع می کند، دارنده چک با خطر از دست دادن مطالبات خود مواجه می شود؛ چرا که ممکن است صادرکننده چک، اموال خود را به دیگران منتقل یا مخفی کند تا از پرداخت بدهی خود فرار کند. دادخواست تامین خواسته چک در چنین شرایطی به عنوان یک سپر حفاظتی عمل می کند.
هدف اصلی از تامین خواسته، جلوگیری از تضییع یا تفریط خواسته است. «خواسته» در اینجا همان مبلغ چک برگشتی است که دارنده چک مطالبه می کند. با ثبت دادخواست تامین خواسته چک، خواهان از دادگاه می خواهد که دستور توقیف اموال منقول یا غیرمنقول خوانده (صادرکننده چک) را تا میزان مبلغ چک صادر کند. این اقدام باعث می شود که حتی اگر دعوای اصلی مطالبه وجه چک زمان بر باشد، اموال بدهکار تا زمان صدور حکم و اجرای آن، محفوظ بماند و حق دارنده چک تامین شود.
تفاوت تامین خواسته با توقیف اجرایی اموال در زمان انجام آن است. توقیف اجرایی اموال پس از صدور حکم قطعی و در مرحله اجرا انجام می شود، در حالی که تامین خواسته می تواند قبل از طرح دعوای اصلی، همزمان با آن یا در حین رسیدگی به دعوا صورت گیرد. این ویژگی، تامین خواسته را به ابزاری قدرتمند برای حفظ حقوق در شرایط اضطراری تبدیل می کند و به همین دلیل است که بسیاری از افراد به دنبال نمونه دادخواست تامین خواسته چک هستند. تجربه نشان داده است که اقدام به موقع برای تامین خواسته می تواند تفاوت چشمگیری در حفظ حقوق مالی افراد ایجاد کند.
مبانی قانونی تامین خواسته چک (مواد مرتبط از قوانین)
اجرای صحیح دادخواست تامین خواسته چک نیازمند شناخت دقیق مبانی قانونی آن است. قانون آیین دادرسی مدنی جمهوری اسلامی ایران، مواد متعددی را به تامین خواسته اختصاص داده که در خصوص چک نیز کاربرد دارند.
ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی
یکی از مهمترین مواد، ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی است که شرایط کلی درخواست تامین خواسته را بیان می کند. بر اساس این ماده، خواهان می تواند قبل از اقامه دعوا یا ضمن دادخواست راجع به اصل دعوا یا در جریان دادرسی تا وقتی که حکم قطعی صادر نشده است، درخواست تامین خواسته نماید. در حالت عادی، خواهان باید برای صدور قرار تامین خواسته، خسارت احتمالی را که ممکن است از این توقیف به خوانده وارد شود، به صندوق دادگستری واریز کند. با این حال، برای اسناد لازم الاجرا مانند چک، این شرط وجود ندارد و دارنده چک برگشتی برای درخواست تامین خواسته چک نیازی به سپردن خسارت احتمالی ندارد. این استثنا، روند حقوقی را برای دارنده چک تسهیل می کند و اهمیت چک را به عنوان یک سند لازم الاجرا برجسته می سازد.
ماده ۱۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی
این ماده به شرایط درخواست تامین خواسته فوری می پردازد. مطابق ماده ۱۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی، قرار تامین باید فوری به خوانده ابلاغ و پس از آن اجرا شود. اما در مواردی که ابلاغ فوری ممکن نباشد و تأخیر در اجرا باعث تضییع یا تفریط خواسته گردد، ابتدا قرار تامین اجرا و سپس به خوانده ابلاغ می شود. در پرونده های مربوط به دادخواست تامین خواسته فوری چک، اگر بیم انتقال اموال، مخفی کردن آن ها یا تضییع دارایی ها وجود داشته باشد، دادگاه می تواند بدون ابلاغ قبلی و حتی بدون اخذ تأمین (در مواردی که شرایط خاص احراز شود) دستور توقیف اموال را صادر کند. نقش بیم تضییع یا تفریط خواسته در فوریت این قرار، کلیدی است و خواهان باید دلایل محکمه پسندی برای اثبات این بیم ارائه دهد.
ماده ۱۲۱ قانون آیین دادرسی مدنی
این ماده، تعریف روشنی از تامین ارائه می دهد و می گوید: «تامین در این قانون عبارت است از توقیف اموال، اعم از منقول و غیرمنقول». این ماده روشن می سازد که با صدور قرار تامین خواسته، دادگاه می تواند دستور توقیف هر نوع مالی از جمله حساب های بانکی، خودرو، ملک و سایر دارایی ها را صادر کند تا از دسترس خوانده خارج شود. این توقیف می تواند شامل تمامی اموال خوانده به میزان وجه چک باشد، مشروط بر آنکه از مستثنیات دین محسوب نشوند.
علاوه بر این مواد، قانون صدور چک نیز مواد مرتبطی دارد که به مراحل برگشت زدن چک، گواهی عدم پرداخت و شرایط پیگیری حقوقی چک می پردازد و در کنار قوانین آیین دادرسی مدنی، چارچوب کاملی برای طرح و پیگیری نمونه دادخواست تامین خواسته چک فراهم می آورد.
یکی از مهم ترین امتیازات چک به عنوان یک سند لازم الاجرا، عدم نیاز به سپردن خسارت احتمالی برای درخواست تامین خواسته است، که سرعت و سهولت روند حقوقی را برای دارنده چک به شدت افزایش می دهد.
انواع تامین خواسته چک: عادی در مقابل فوری (تفاوت ها و کاربردها)
در فرآیند پیگیری حقوقی چک برگشتی، دو نوع اصلی از تامین خواسته چک وجود دارد: تامین خواسته عادی و تامین خواسته فوری. شناخت تفاوت های این دو و کاربردهای هر یک، برای انتخاب استراتژی حقوقی مناسب ضروری است.
تامین خواسته عادی چک
این نوع تامین خواسته معمول ترین روش است. دارنده چک می تواند درخواست تامین خواسته عادی را:
- قبل از طرح دعوای اصلی: خواهان می تواند ابتدا درخواست تامین خواسته را ثبت کند و پس از صدور قرار، در مهلتی ۱۰ روزه دعوای اصلی مطالبه وجه چک را اقامه کند.
- همزمان با طرح دعوای اصلی مطالبه وجه چک: این رایج ترین و موثرترین روش است، چرا که درخواست توقیف اموال همزمان با شروع فرآیند قضایی مطالبه وجه انجام می شود.
- در جریان رسیدگی به دعوای اصلی مطالبه وجه چک (قبل از صدور حکم قطعی): اگر خواهان در ابتدا درخواست تامین خواسته نداده باشد، می تواند در هر مرحله از دادرسی تا قبل از قطعی شدن حکم، این درخواست را ارائه دهد.
در تامین خواسته عادی، قرار صادر شده ابتدا به خوانده ابلاغ می شود و سپس مراحل اجرای قرار و توقیف اموال صورت می گیرد. این روند، زمان برتر از نوع فوری است و در مواردی کاربرد دارد که خواهان فوریت خاصی برای توقیف اموال احساس نمی کند یا دلیلی برای اثبات بیم تضییع اموال در اختیار ندارد.
تامین خواسته فوری چک
تامین خواسته فوری چک، ابزاری قدرتمند برای شرایطی است که دارنده چک نگران انتقال سریع یا پنهان شدن اموال صادرکننده چک است. شرایط خاص درخواست این نوع تامین خواسته عبارتند از:
- بیم انتقال، مخفی کردن یا تضییع اموال: خواهان باید دلایل محکمه پسندی برای اثبات این بیم ارائه دهد. مثلاً، اگر شنیده است که صادرکننده چک قصد فروش اموال خود را دارد یا اقدام به انتقال دارایی ها به نام شخص دیگری کرده است.
- اهمیت دلایل فوریت در دادخواست: در بخش شرح دادخواست باید به طور دقیق و مستدل دلایل فوریت بیان شود و نحوه اثبات آن نیز ذکر گردد.
- مزیت اجرای قرار پیش از ابلاغ و بدون سپردن تامین: بر اساس ماده ۱۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی، اگر تأخیر در ابلاغ باعث تضییع یا تفریط خواسته گردد، قرار تامین می تواند ابتدا اجرا و سپس ابلاغ شود. در این موارد خاص، حتی ممکن است نیازی به سپردن تامین (وجه الضمان) نباشد. این ویژگی سرعت بالایی به این فرآیند می بخشد.
موارد کاربرد تامین خواسته فوری چک بیشتر در شرایطی است که دارنده چک احساس خطر جدی برای وصول مطالبات خود می کند و نیاز به اقدام قضایی سریع برای حفظ اموال دارد.
جدول مقایسه ای: تفاوت های کلیدی تامین خواسته عادی و فوری چک
| ویژگی | تامین خواسته عادی چک | تامین خواسته فوری چک |
|---|---|---|
| شرایط درخواست | عمومی، نیاز به توقیف اموال قبل از حکم قطعی | وجود بیم تضییع یا تفریط خواسته (انتقال، مخفی کردن اموال) |
| زمان ارائه | قبل، همزمان یا حین دادرسی دعوای اصلی | قبل، همزمان یا حین دادرسی دعوای اصلی (با تاکید بر فوریت) |
| ابلاغ قرار | ابتدا ابلاغ به خوانده، سپس اجرا | امکان اجرا پیش از ابلاغ به خوانده (در صورت احراز فوریت) |
| سپردن تامین (خسارت احتمالی) | برای چک لازم نیست، اما در برخی موارد عادی ممکن است نیاز باشد | برای چک لازم نیست، در موارد احراز فوریت، حتی ممکن است بدون اخذ تامین باشد |
| سرعت عمل | متوسط | بالا |
زمان بندی و مراحل ثبت دادخواست تامین خواسته چک
انتخاب زمان مناسب برای ثبت دادخواست تامین خواسته چک می تواند تأثیر بسزایی در موفقیت فرآیند وصول مطالبات داشته باشد. این دادخواست را می توان در سه مقطع زمانی مختلف ارائه داد که هر کدام مزایا و ملاحظات خاص خود را دارند.
قبل از طرح دعوای اصلی مطالبه وجه چک
یکی از گزینه ها، ثبت دادخواست تامین خواسته چک پیش از آن است که دعوای اصلی مطالبه وجه چک را آغاز کنید. مزیت این روش در این است که می توانید با سرعت بیشتری نسبت به توقیف اموال صادرکننده چک اقدام کنید و از فرصت از بین رفتن اموال جلوگیری نمایید. با این حال، یک ملاحظه مهم وجود دارد: پس از صدور قرار تامین خواسته، خواهان موظف است ظرف مدت ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ قرار، نسبت به طرح دعوای اصلی مطالبه وجه چک اقدام کند. در غیر این صورت، قرار تامین خواسته صادره باطل خواهد شد و از بین می رود.
همزمان با طرح دعوای اصلی مطالبه وجه چک
این روش، رایج ترین و به اعتقاد بسیاری از حقوقدانان، موثرترین شیوه برای پیگیری تامین خواسته چک است. در این حالت، خواهان در یک دادخواست، هم مطالبه وجه چک و هم درخواست صدور قرار تامین خواسته را مطرح می کند. مزیت این روش در این است که از طرح دو دادخواست جداگانه و پیچیدگی های مربوط به مهلت ۱۰ روزه جلوگیری می شود. دادگاه همزمان با بررسی دعوای اصلی، درخواست تامین خواسته را نیز مورد رسیدگی قرار می دهد و در صورت احراز شرایط، قرار توقیف اموال را صادر می کند.
در جریان رسیدگی به دعوای اصلی مطالبه وجه چک (قبل از صدور حکم قطعی)
اگر خواهان در ابتدای امر یا همزمان با طرح دعوای اصلی، درخواست تامین خواسته را مطرح نکرده باشد، می تواند در هر مرحله ای از رسیدگی به دعوای اصلی، تا پیش از صدور حکم قطعی، این درخواست را ارائه دهد. این روش در مواردی کاربرد دارد که خواهان در طول فرآیند دادرسی، از قصد خوانده برای انتقال اموال یا وجود خطر تضییع خواسته مطلع می شود و نیاز به اقدام فوری برای حفظ حقوق خود می یابد.
مراحل ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی
صرف نظر از زمان بندی انتخاب شده، مراحل ثبت دادخواست تامین خواسته چک عموماً به شرح زیر است:
- تنظیم دادخواست: خواهان یا وکیل وی، باید متن دادخواست تامین خواسته چک را با رعایت تمامی نکات نگارشی و حقوقی، به صورت دقیق و کامل تنظیم کند.
- تهیه مدارک: کلیه مدارک لازم که در بخش های بعدی به آن ها اشاره خواهد شد، باید جمع آوری و آماده شوند.
- مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: خواهان باید با در دست داشتن دادخواست و مدارک مربوطه به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کند.
- ثبت دادخواست و پرداخت هزینه ها: دادخواست در سیستم قضایی ثبت و هزینه های دادرسی پرداخت می شود.
- ارجاع به دادگاه: دادخواست به دادگاه صالح ارجاع داده می شود.
- بررسی و صدور قرار: دادگاه درخواست تامین خواسته را بررسی کرده و در صورت احراز شرایط، قرار تامین خواسته را صادر می کند.
- ابلاغ قرار: قرار صادره به خوانده ابلاغ می شود (مگر در موارد فوری که ابتدا اجرا و سپس ابلاغ صورت می گیرد).
- اجرای قرار: پس از ابلاغ (یا پیش از آن در موارد فوری)، مراحل اجرای قرار تامین خواسته و توقیف اموال آغاز می شود. این مرحله شامل شناسایی و توقیف اموال منقول و غیرمنقول خوانده است.
شناخت این مراحل و زمان بندی ها، به دارنده چک کمک می کند تا با دیدی روشن و برنامه ریزی شده، حقوق خود را پیگیری کند.
مدارک لازم برای تنظیم و ثبت دادخواست تامین خواسته چک
برای تنظیم و ثبت یک دادخواست تامین خواسته چک موثر و قابل قبول در محاکم قضایی، جمع آوری و ارائه مدارک کامل و صحیح از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. ناقص بودن مدارک می تواند به تأخیر در رسیدگی یا حتی رد دادخواست منجر شود. در ادامه به تمامی مدارک لازم اشاره می شود:
- اصل و کپی برابر با اصل چک برگشتی (از تمامی صفحات): این مهمترین مدرک است. اطمینان حاصل کنید که کپی ها از تمامی اطلاعات روی چک، شامل پشت و روی آن، خوانا و واضح باشند.
- اصل و کپی گواهی عدم پرداخت (برگشتی) از بانک: این گواهی که توسط بانک محال علیه صادر می شود، اثبات کننده عدم پرداخت وجه چک و برگشت خوردن آن است. این مدرک حیاتی است و بدون آن، امکان طرح دادخواست تامین خواسته چک وجود ندارد.
- کپی برابر با اصل کارت ملی و شناسنامه خواهان: برای احراز هویت دارنده چک (خواهان)، ارائه کپی برابر با اصل مدارک هویتی ضروری است.
- در صورت حقوقی بودن خواهان (شرکت یا موسسه): آخرین روزنامه رسمی حاوی اطلاعات ثبت و تغییرات شرکت و نیز مدارک هویتی نماینده قانونی آن باید ارائه شود.
- وکالت نامه وکیل دادگستری (در صورت وجود وکیل): اگر از طریق وکیل اقدام می کنید، وکالت نامه رسمی وکیل باید به پیوست دادخواست ارائه شود.
- رسید یا قرارداد مرتبط با صدور چک (در صورت وجود و تاثیر در اثبات دعوا): در برخی موارد، چک ممکن است در قبال یک قرارداد یا معامله خاص صادر شده باشد. ارائه مستندات مربوط به معامله اصلی، می تواند به تقویت دلایل و اثبات حقانیت خواهان کمک کند.
- اظهارنامه ارسالی به صادرکننده چک (در صورت ارسال): اگر پیش از طرح دعوا، اظهارنامه ای برای مطالبه وجه چک به صادرکننده ارسال شده باشد، کپی برابر با اصل آن به همراه رسید ابلاغ، می تواند به عنوان مدرک ضمیمه شود.
- رسید پرداخت هزینه های دادرسی: هزینه دادرسی برای ثبت دادخواست تامین خواسته چک باید در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی پرداخت شود و رسید آن به مدارک ضمیمه گردد.
- فرم تکمیل شده دادخواست تامین خواسته: این فرم باید به دقت و با اطلاعات کامل و صحیح خواهان، خوانده، خواسته و شرح دلایل تنظیم شود.
جمع آوری دقیق این مدارک و اطمینان از صحت و برابری با اصل آن ها، گامی اساسی در جهت تسریع و موفقیت در فرآیند تامین خواسته است.
راهنمای گام به گام تنظیم و تکمیل فرم دادخواست تامین خواسته چک
تنظیم دقیق نمونه دادخواست تامین خواسته چک، قلب فرآیند حقوقی است و اشتباه در آن می تواند به تأخیر یا رد درخواست منجر شود. در این بخش، به صورت گام به گام نحوه تکمیل فرم دادخواست را شرح می دهیم:
الف. تکمیل مشخصات خواهان و خوانده
* مشخصات هویتی و آدرس دقیق: در ستون های مربوط به خواهان و خوانده، باید مشخصات کامل هویتی شامل نام، نام خانوادگی، نام پدر، شماره ملی، تاریخ تولد، شماره تماس و آدرس دقیق محل سکونت (یا اقامتگاه قانونی) هر دو طرف درج شود.
* اهمیت آدرس خوانده برای ابلاغ: دقت در نگارش آدرس خوانده حیاتی است، زیرا تمامی ابلاغیه های دادگاه به این آدرس ارسال می شود. در صورت اشتباه یا ناقص بودن آدرس، روند دادرسی با مشکل مواجه خواهد شد. در خصوص اشخاص حقوقی، نام کامل شرکت و شماره ثبت به همراه آدرس دفتر مرکزی درج می گردد.
ب. درج خواسته
* نحوه نگارش دقیق و صریح خواسته: این بخش باید به وضوح و بدون ابهام، آنچه را که از دادگاه درخواست می شود، بیان کند.
* اگر فقط درخواست تامین خواسته دارید: صدور قرار تامین خواسته بابت وجه چک شماره [شماره چک] مورخ [تاریخ چک] عهده بانک [نام بانک] شعبه [شماره شعبه] به مبلغ [مبلغ چک] ریال و توقیف اموال منقول و غیرمنقول خوانده به میزان خواسته.
* در صورت طرح همزمان دعوای مطالبه وجه و تامین خواسته: مطالبه وجه چک شماره [شماره چک] به مبلغ [مبلغ چک] ریال و کلیه خسارات دادرسی و صدور قرار تامین خواسته به منظور توقیف اموال خوانده به میزان خواسته.
ج. بخش دلایل و منضمات
* در این قسمت باید تمامی مدارک و مستندات قانونی که ادعای شما را پشتیبانی می کنند، ذکر شود. این موارد شامل:
* اصل یا کپی برابر با اصل چک برگشتی
* اصل یا کپی برابر با اصل گواهی عدم پرداخت از بانک
* تصویر برابر با اصل کارت ملی و شناسنامه خواهان
* وکالت نامه وکیل (در صورت وجود)
* اظهارنامه ارسالی (در صورت وجود)
* استعلام اموال (در صورت ارائه درخواست استعلام اموال به شورا یا دادگاه)
* سایر دلایل و مستندات مرتبط (مانند قرارداد پایه)
د. بخش شرح دادخواست (مهمترین قسمت)
* این بخش فضایی برای بیان جامع و دقیق وقایع و دلایل حقوقی است. باید به ترتیب زیر عمل شود:
* بیان دقیق و جامع وقایع: تاریخ صدور چک، مبلغ چک، نام بانک و شعبه، تاریخ برگشت چک، و امتناع صادرکننده از پرداخت وجه به تفصیل شرح داده شود.
* استناد به مواد قانونی مرتبط: به صراحت به ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی و در صورت لزوم ماده ۱۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی (برای تامین خواسته فوری) اشاره کنید.
* در دادخواست تامین خواسته فوری: لزوم تبیین دقیق دلایل فوریت بسیار حیاتی است. به عنوان مثال: با توجه به اطلاع واصله مبنی بر قصد خوانده محترم جهت انتقال قریب الوقوع اموال منقول و غیرمنقول خود (مانند خودروی [مدل و پلاک] و ملک واقع در [آدرس]) و بیم تضییع خواسته و از بین رفتن امکان وصول مطالبات، مستنداً به بند «ب» ماده ۱۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی، تقاضای صدور قرار تامین خواسته و اجرای آن قبل از ابلاغ و بدون اخذ تامین می گردد.
* درخواست صدور قرار تامین خواسته: به وضوح از دادگاه درخواست صدور قرار تامین خواسته شود (با یا بدون اخذ تامین، با یا بدون ابلاغ فوری، بسته به نوع تامین خواسته).
* در صورت طرح همزمان: درخواست رسیدگی به اصل دعوای مطالبه وجه چک و محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ چک به همراه خسارات دادرسی و تأخیر تأدیه نیز مطرح گردد.
ه. امضاء و تاریخ
* در پایان دادخواست، خواهان (یا وکیل وی) باید دادخواست را امضاء کرده و تاریخ تنظیم آن را درج نماید.
نکات مهم نگارشی:
* صراحت و اختصار: متن باید واضح، دقیق و بدون توضیحات اضافه باشد.
* مستند بودن: هر ادعا باید با مدارک و مستندات قانونی پشتیبانی شود.
* پرهیز از الفاظ احساسی: لحن دادخواست باید حقوقی و منطقی باشد و از به کار بردن عبارات عاطفی یا شخصی خودداری شود.
رعایت این نکات در تنظیم نمونه دادخواست تامین خواسته چک، شانس موفقیت شما را در دادگاه به طور قابل توجهی افزایش می دهد.
نمونه دادخواست تامین خواسته چک (عادی)
در ادامه، یک نمونه دادخواست تامین خواسته چک به صورت عادی ارائه شده است که می تواند راهنمای مناسبی برای تنظیم دادخواست شما باشد. این نمونه قابل ویرایش است و باید مشخصات هر پرونده به دقت در آن جایگذاری شود.
به نام خدا
ریاست محترم شعبه [شماره شعبه] دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان]
با سلام و احترام؛
مشخصات خواهان:
- نام و نام خانوادگی: [نام کامل خواهان]
- نام پدر: [نام پدر خواهان]
- شماره ملی: [شماره ملی خواهان]
- آدرس: [آدرس دقیق محل سکونت/اقامتگاه خواهان، کد پستی]
مشخصات خوانده:
- نام و نام خانوادگی: [نام کامل خوانده]
- نام پدر: [نام پدر خوانده]
- شماره ملی: [شماره ملی خوانده]
- آدرس: [آدرس دقیق محل سکونت/اقامتگاه خوانده، کد پستی]
وکیل خواهان: [در صورت وجود: نام و نام خانوادگی وکیل، شماره پروانه، آدرس دفتر]
خواسته:
صدور قرار تامین خواسته بابت وجه چک شماره [شماره چک] مورخ [تاریخ چک] عهده بانک [نام بانک] شعبه [شماره شعبه] به مبلغ [مبلغ چک] ریال و توقیف اموال منقول و غیرمنقول خوانده به میزان خواسته و متعاقباً رسیدگی و صدور حکم محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ چک موصوف به انضمام کلیه خسارات دادرسی و خسارت تاخیر تادیه از تاریخ سررسید چک لغایت یوم الادا.
دلایل و منضمات:
- تصویر برابر با اصل چک به شماره [شماره چک]
- تصویر برابر با اصل گواهی عدم پرداخت (برگشتی) صادره از بانک [نام بانک] به شماره [شماره گواهی عدم پرداخت]
- تصویر برابر با اصل کارت ملی و شناسنامه خواهان
- وکالت نامه وکیل [در صورت وجود]
- [سایر مستندات مربوطه، مانند قرارداد پایه، اظهارنامه و…]
شرح دادخواست:
احتراماً، به استحضار عالی می رساند: اینجانب [نام خواهان]، دارنده یک فقره چک به شماره [شماره چک]، مورخ [تاریخ چک]، عهده بانک [نام بانک]، شعبه [شماره شعبه]، به مبلغ [مبلغ چک] ریال می باشم که توسط خوانده محترم، جناب آقای/خانم [نام خوانده]، به اینجانب صادر و تسلیم گردیده است.
متأسفانه، به دلیل عدم موجودی و یا کسر موجودی حساب، در تاریخ [تاریخ برگشت چک]، چک مذکور با مراجعه به بانک محال علیه، منجر به صدور گواهی عدم پرداخت (برگشتی) گردیده است که تصویر آن به پیوست این دادخواست تقدیم می گردد. علی رغم مراجعات مکرر و پیگیری های اینجانب، خوانده از پرداخت وجه چک امتناع ورزیده و تاکنون هیچ اقدامی در این خصوص انجام نداده است.
با عنایت به اینکه چک مورد اشاره از اسناد لازم الاجرا محسوب می گردد و به موجب ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی، دارنده اسناد لازم الاجرا برای درخواست تامین خواسته نیازی به سپردن خسارت احتمالی ندارد، و از آنجا که بیم انتقال اموال خوانده در طول فرآیند دادرسی می رود، لذا از محضر محترم دادگاه، صدور قرار تامین خواسته به میزان مبلغ چک و توقیف اموال منقول و غیرمنقول خوانده (در صورت شناسایی و ارائه اطلاعات، از جمله حساب های بانکی، خودرو، ملک و…) را تا زمان صدور حکم قطعی و اجرای آن، قبل از ابلاغ (در صورت احراز فوریت توسط دادگاه) و بدون اخذ تامین، استدعا دارم.
همچنین، با تقدیم این دادخواست، ضمن درخواست صدور قرار تامین خواسته، تقاضای رسیدگی و صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ [مبلغ چک] ریال، به همراه کلیه خسارات دادرسی و تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید چک تا زمان پرداخت کامل وجه آن، مورد استدعاست.
با تقدیم احترام
نام و نام خانوادگی خواهان (یا وکیل خواهان)
امضاء و تاریخ
تنظیم دقیق و جامع بخش شرح دادخواست با استناد به مواد قانونی و بیان شفاف وقایع، مهمترین عامل در اقناع دادگاه برای صدور قرار تامین خواسته است.
دانلود رایگان نمونه دادخواست تامین خواسته چک عادی (فایل Word و PDF) از طریق لینک های زیر امکان پذیر است. (توجه: لینک ها در خروجی نهایی به صورت فرضی و بدون تگ a نمایش داده شده اند.)
دانلود نمونه دادخواست تامین خواسته چک عادی (فایل Word)
دانلود نمونه دادخواست تامین خواسته چک عادی (فایل PDF)
نمونه دادخواست تامین خواسته فوری چک
در شرایطی که دارنده چک برگشتی با خطر جدی انتقال یا پنهان کردن اموال توسط صادرکننده چک مواجه است، تامین خواسته فوری چک به کار می آید. این نوع دادخواست بر اساس ماده ۱۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی و با تاکید بر بیم تضییع یا تفریط خواسته تنظیم می شود. در ادامه، یک نمونه دادخواست تامین خواسته فوری چک ارائه شده که بر نکات مربوط به فوریت تمرکز دارد.
به نام خدا
ریاست محترم شعبه [شماره شعبه] دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان]
با سلام و احترام؛
مشخصات خواهان:
- نام و نام خانوادگی: [نام کامل خواهان]
- نام پدر: [نام پدر خواهان]
- شماره ملی: [شماره ملی خواهان]
- آدرس: [آدرس دقیق محل سکونت/اقامتگاه خواهان، کد پستی]
مشخصات خوانده:
- نام و نام خانوادگی: [نام کامل خوانده]
- نام پدر: [نام پدر خوانده]
- شماره ملی: [شماره ملی خوانده]
- آدرس: [آدرس دقیق محل سکونت/اقامتگاه خوانده، کد پستی]
وکیل خواهان: [در صورت وجود: نام و نام خانوادگی وکیل، شماره پروانه، آدرس دفتر]
خواسته:
صدور قرار تامین خواسته فوری بابت وجه چک شماره [شماره چک] مورخ [تاریخ چک] عهده بانک [نام بانک] شعبه [شماره شعبه] به مبلغ [مبلغ چک] ریال، با دستور اجرای قرار پیش از ابلاغ به خوانده و بدون اخذ تامین، و توقیف اموال منقول و غیرمنقول خوانده به میزان خواسته، و متعاقباً رسیدگی و صدور حکم محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ چک موصوف به انضمام کلیه خسارات دادرسی و خسارت تاخیر تادیه از تاریخ سررسید چک لغایت یوم الادا.
دلایل و منضمات:
- تصویر برابر با اصل چک به شماره [شماره چک]
- تصویر برابر با اصل گواهی عدم پرداخت (برگشتی) صادره از بانک [نام بانک] به شماره [شماره گواهی عدم پرداخت]
- تصویر برابر با اصل کارت ملی و شناسنامه خواهان
- وکالت نامه وکیل [در صورت وجود]
- [سایر مستندات مربوطه که دلایل فوریت را تایید می کند، مانند شهادتنامه، استعلام اموال، مکاتبات و…]
شرح دادخواست:
احتراماً، به استحضار عالی می رساند: اینجانب [نام خواهان]، دارنده یک فقره چک به شماره [شماره چک]، مورخ [تاریخ چک]، عهده بانک [نام بانک]، شعبه [شماره شعبه]، به مبلغ [مبلغ چک] ریال می باشم که توسط خوانده محترم، جناب آقای/خانم [نام خوانده]، به اینجانب صادر و تسلیم گردیده است. به دلیل عدم موجودی حساب، در تاریخ [تاریخ برگشت چک]، چک مذکور منجر به صدور گواهی عدم پرداخت گردیده است که تصویر آن به پیوست این دادخواست تقدیم می گردد.
با توجه به اینکه خوانده محترم مکرراً اظهار داشته اند که قصد دارند اموال خود، از جمله [ذکر مصادیق اموال در صورت اطلاع، مانند خودروی سواری مدل … به شماره پلاک …، یا یک قطعه زمین/ملک واقع در آدرس …] را به نام افراد دیگر منتقل یا آنها را بفروشند تا از پرداخت بدهی خودداری نمایند، و اینجانب نیز شواهد و قرائنی دال بر صحت این اظهارات در دست دارم، بیم تضییع و تفریط خواسته به طور جدی وجود دارد و هرگونه تأخیر در توقیف اموال، موجب از بین رفتن امکان وصول مطالبات اینجانب خواهد شد. لذا، با توجه به فوریت و اضطرار وضعیت حاضر و به منظور حفظ حقوق مالی اینجانب و جلوگیری از هرگونه اقدام احتمالی خوانده که به تضرر اینجانب منجر شود، مستنداً به ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی و خصوصاً بند «ب» و «ج» ماده ۱۱۷ همان قانون، از محضر محترم دادگاه، استدعای صدور قرار تامین خواسته فوری، با دستور اجرای قرار پیش از ابلاغ به خوانده و بدون اخذ تامین، جهت توقیف اموال منقول و غیرمنقول ایشان به میزان مبلغ چک را دارم.
در ادامه، تقاضای رسیدگی به اصل دعوای مطالبه وجه چک و محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ [مبلغ چک] ریال، به همراه کلیه خسارات دادرسی و خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید چک تا زمان پرداخت کامل وجه آن، نیز مورد استدعاست.
با تقدیم احترام
نام و نام خانوادگی خواهان (یا وکیل خواهان)
امضاء و تاریخ
دانلود رایگان نمونه دادخواست تامین خواسته فوری چک (فایل Word و PDF) از طریق لینک های زیر امکان پذیر است. (توجه: لینک ها در خروجی نهایی به صورت فرضی و بدون تگ a نمایش داده شده اند.)
دانلود نمونه دادخواست تامین خواسته فوری چک (فایل Word)
دانلود نمونه دادخواست تامین خواسته فوری چک (فایل PDF)
هزینه های دادرسی و فرآیند مالی تامین خواسته چک
پیگیری دادخواست تامین خواسته چک مستلزم پرداخت هزینه های دادرسی و سایر مبالغ مربوطه است که آشنایی با آن ها برای هر خواهان ضروری است. این هزینه ها شامل موارد مختلفی است که در ادامه به آن ها اشاره می شود:
محاسبه هزینه دادرسی بر اساس ارزش خواسته (مبلغ چک)
مهمترین بخش هزینه ها، مربوط به هزینه دادرسی است که بر اساس ارزش خواسته، یعنی مبلغ مندرج در چک برگشتی، محاسبه می شود. طبق مقررات مالی قوه قضائیه، این هزینه ها به صورت درصدی از مبلغ خواسته تعیین می گردد. برای مبالغ کمتر از ۲۰ میلیون تومان، درصد کمتری و برای مبالغ بالاتر، درصد بیشتری از خواسته به عنوان هزینه دادرسی اخذ می شود. این هزینه در زمان ثبت دادخواست تامین خواسته چک در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی پرداخت می شود.
هزینه حق الوکاله وکیل (در صورت استفاده از وکیل و تعرفه قانونی)
در صورتی که خواهان برای پیگیری پرونده خود از وکیل دادگستری کمک بگیرد، باید حق الوکاله وکیل را نیز پرداخت کند. حق الوکاله وکیل بر اساس تعرفه های مصوب کانون وکلای دادگستری و همچنین توافق بین موکل و وکیل تعیین می شود. این مبلغ معمولاً تابعی از پیچیدگی پرونده، مبلغ خواسته و میزان زمان و تلاشی است که وکیل برای پرونده صرف می کند. با این حال، در برخی موارد، تجربه نشان داده که بهره گیری از وکیل متخصص می تواند به دلیل تسریع و موفقیت در پرونده، هزینه ها را در بلندمدت کاهش دهد.
هزینه های احتمالی کارشناسی (مثلاً برای ارزیابی اموال توقیفی)
در برخی موارد، ممکن است برای شناسایی یا ارزیابی دقیق اموال توقیفی خوانده، نیاز به نظر کارشناس رسمی دادگستری باشد. به عنوان مثال، اگر خواهان درخواست توقیف یک ملک یا خودرو را داشته باشد و ارزش آن مشخص نباشد، دادگاه می تواند دستور کارشناسی برای ارزیابی دقیق مال صادر کند. هزینه های کارشناسی نیز باید توسط خواهان پرداخت شود، اما این هزینه ها معمولاً در پایان دادرسی و در صورت پیروزی خواهان، از خوانده مطالبه می شود.
نحوه پرداخت هزینه ها در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی
تمامی هزینه های مربوط به دادرسی و ثبت دادخواست تامین خواسته چک، در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و به صورت الکترونیکی از طریق دستگاه های کارتخوان موجود در این دفاتر یا درگاه های پرداخت آنلاین پرداخت می شود. خواهان باید رسید پرداخت این هزینه ها را به عنوان یکی از مدارک پیوستی دادخواست خود ارائه دهد.
شناخت این فرآیند مالی به خواهان کمک می کند تا با آمادگی کامل و برنامه ریزی مالی مناسب، نسبت به پیگیری حقوقی خود اقدام کند.
نکات مهم حقوقی و اشتباهات رایج (برای تنظیم دادخواستی موثرتر)
در فرآیند پیگیری دادخواست تامین خواسته چک، رعایت نکات حقوقی کلیدی و پرهیز از اشتباهات رایج می تواند تفاوت چشمگیری در نتیجه نهایی ایجاد کند. تجربه نشان داده است که توجه به جزئیات، شانس موفقیت را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد.
اهمیت دریافت گواهی عدم پرداخت و درج دقیق اطلاعات آن
اساسی ترین مدرک برای طرح هرگونه دعوای مربوط به چک برگشتی، گواهی عدم پرداخت است. این گواهی باید بلافاصله پس از برگشت خوردن چک از بانک محال علیه دریافت شود. در نمونه دادخواست تامین خواسته چک، لازم است تمامی اطلاعات مندرج در گواهی، شامل شماره گواهی، تاریخ صدور، علت برگشت و مبلغ، به دقت ذکر گردد. هرگونه عدم تطابق یا نقص در این اطلاعات می تواند به رد دادخواست منجر شود.
ضرورت ذکر آدرس دقیق اموال خوانده (در صورت اطلاع) برای اجرای سریع تر
اگر خواهان از محل یا نوع اموال منقول یا غیرمنقول خوانده اطلاع دارد (مانند شماره پلاک خودرو، آدرس ملک، شماره حساب بانکی)، ذکر این اطلاعات در بخش شرح دادخواست یا به صورت پیوستی مجزا، می تواند به سرعت بخشیدن به فرآیند شناسایی و توقیف اموال کمک کند. در غیر این صورت، دادگاه با استعلام از مراجع مربوطه (مانند اداره ثبت اسناد، راهور، بانک مرکزی) اقدام به شناسایی اموال می کند که این فرآیند زمان بر خواهد بود.
محدودیت های تامین خواسته (اموال مستثنیات دین)
باید به این نکته توجه داشت که هر مالی قابل توقیف نیست. برخی اموال، تحت عنوان مستثنیات دین شناخته می شوند و از توقیف معاف هستند. این اموال شامل منزل مسکونی مورد نیاز و در شأن محکوم علیه، لوازم ضروری زندگی، ابزار و ادوات کسب وکار، و مقداری از حقوق و مزایای کارمندی است. آگاهی از این محدودیت ها، از طرح درخواست های غیرعملیاتی جلوگیری می کند.
پیامدهای عدم طرح دعوای اصلی در مهلت قانونی پس از تامین خواسته (ابطال قرار)
اگر دادخواست تامین خواسته چک قبل از دعوای اصلی طرح شود، خواهان موظف است ظرف مدت ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ قرار تامین خواسته، دادخواست اصلی مطالبه وجه چک را ثبت کند. عدم رعایت این مهلت ۱۰ روزه، به ابطال قرار تامین خواسته منجر خواهد شد و تمامی زحمات و هزینه های صرف شده بی اثر می گردد.
حق اعتراض خوانده به قرار تامین خواسته و روش های آن
خوانده (صادرکننده چک) حق دارد ظرف ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ قرار تامین خواسته، نسبت به آن اعتراض کند. اعتراض به قرار تامین خواسته معمولاً به دلایل شکلی (مانند عدم رعایت شرایط قانونی صدور قرار) یا ماهوی (مانند عدم صحت ادعای خواهان) صورت می گیرد. آگاهی از این حق خوانده، به خواهان کمک می کند تا پرونده خود را با دقت بیشتری پیش ببرد.
نحوه پیگیری قرار تامین خواسته پس از صدور
پس از صدور قرار تامین خواسته، خواهان باید فعالانه پیگیر اجرای آن باشد. این پیگیری شامل مراجعه به شعبه دادگاه صادرکننده قرار و واحد اجرای احکام، ارائه اطلاعات لازم در خصوص اموال خوانده و همکاری با مأمورین اجرا جهت توقیف اموال است. عدم پیگیری فعال می تواند به طولانی شدن فرآیند یا از بین رفتن فرصت توقیف اموال منجر شود.
نقش وکیل در افزایش شانس موفقیت
هرچند طرح دادخواست تامین خواسته چک بدون وکیل نیز امکان پذیر است، اما پیچیدگی های قانونی، نیاز به آگاهی از مواد قانونی، مهلت ها و فنون نگارشی دادخواست، می تواند دشوار باشد. یک وکیل متخصص با تجربه در دعاوی چک و تامین خواسته، می تواند با ارائه مشاوره دقیق، تنظیم صحیح دادخواست و پیگیری فعالانه، شانس موفقیت خواهان را به طرز چشمگیری افزایش دهد و از بروز اشتباهات احتمالی جلوگیری کند.
نتیجه گیری
در دنیای معاملات امروزی، مواجهه با چک برگشتی و امتناع صادرکننده از پرداخت وجه، می تواند دغدغه بزرگی برای افراد و کسب وکارها باشد. در چنین شرایطی، دادخواست تامین خواسته چک به عنوان یک ابزار قانونی قدرتمند و حیاتی، نقش محوری در حفظ حقوق مالی دارنده چک ایفا می کند. این اقدام پیشگیرانه، با توقیف اموال صادرکننده چک، از تضییع یا انتقال آن ها جلوگیری کرده و امنیت مالی خواهان را تا زمان صدور حکم قطعی تضمین می نماید.
اهمیت اقدام به موقع، تنظیم دقیق و مستدل نمونه دادخواست تامین خواسته چک، چه به صورت عادی و چه فوری، و رعایت تمامی نکات حقوقی مربوط به آن، در حصول بهترین نتیجه بی بدیل است. از شناخت مبانی قانونی در ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی و ماده ۱۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی گرفته تا جمع آوری مدارک لازم و پیگیری فعالانه فرآیند اجرا، تمامی مراحل باید با دقت و وسواس خاصی طی شوند. تجربه نشان می دهد که اقدام هوشمندانه و با برنامه در این زمینه، می تواند تفاوت بزرگی در مسیر وصول مطالبات ایجاد کند. برای موارد پیچیده تر و حصول بهترین نتیجه، توصیه می شود که حتماً با متخصصان حقوقی و وکلای دادگستری مشورت نمایید تا از راهنمایی های تخصصی آن ها بهره مند شوید. این راهنمای جامع تلاش کرد تا شما را با ابعاد مختلف دادخواست تامین خواسته چک آشنا سازد و گامی در جهت توانمندسازی شما برای حفظ حقوق مالی تان بردارد.