آبیاری گیاهان در باغات کشاورزی از جمله مهمترین کارهایی است که به رشد و نمو طبیعی انواع گیاهان کمک می کند. هر اندازه که این آبیاری اصولی تر باشد، درختان بهتر پرورش می یابند و هر چقدر که از شیوه های نادرست برای آبیاری استفاده شود، گیاهان ضعیف شده و به خوبی رشد نمی کنند. به همین خاطر شیوه های بسیار گوناگونی برای آبیاری گیاهان وجود دارد که از جمله بهترین آنها، آبیاری قطره ای است.
در این سیستم آب به صورت بهینه به گیاه می رسد و در در مصرف آب نیز صرفه جویی می شود. مسئله ای که در کشور کم آبی مثل ایران اهمیت دوچندانی دارد. سیستم آبیاری قطره ای در مجموع نسبتا پیچیده است و از چندین ابزار گوناگون تشکیل شده است. ابزار و تجهیزاتی که در ارتباط با یکدیگر عمل می کنند و با ساخت سیستم قطره ای به عنوان یک شبکه، موجب آبرسانی به درختان می شوند.
آشنایی با این تجهیزات باعث خواهد که باغبان دید بهتری از آبیاری قطره ای داشته و بتواند وسایل موردنیازش را به شکل حرفه ای تری تهیه نماید. بدین ترتیب مجبور هم نخواهد شد که مدتی بعد هزینه های اضافی برای خرید مجدد قطعات پرداخت نماید. هدف ایران قطره از نگارش این مطلب نیز معرفی مهمترین تجهیزات آبیاری قطره ای است. پس اگر به دنبال آن هستید که سیستم قطره ای باغ یا باغچه خودتان را راه اندازی کنید، حتما تا انتها همراهمان باشید.
سیستم آبیاری قطره ای چیست و چه مزایایی دارد؟
نوعی شبکه آبرسانی تحت فشار است که آب را به صورت قطره چکانی روی سطح خاک پخش می کند و موجب مرطوب شدن آن می شود. به این ترتیب خاک به میزان مشخصی آب را در خود جذب می کند و آن را به ریشه های قرار گرفته در عمق خاک می رساند. این روش آبیاری علی رغم هزینه های نسبتا بالا، در بلند مدت بسیار بصرفه است. از مهمترین مزایای آبیاری قطره ای می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- صرفه جویی در مصرف آب
- افزایش ثمردهی درختان
- رشد بهتر گیاهان
- امکان استفاده از برخی سموم در هنگام آبیاری
- امکان استفاده از کود در هنگام آبیاری
- عدم تبخیر آب
- جلوگیری از رشد علف های هرز
- امکان هوشمندسازی و در نتیجه کاهش
تجهیزات آبیاری قطره ای چه چیزهایی هستند؟
سیستم آبیاری قطره ای از مجموعه از ابزار و تجهیزات تشکیل شده که در مجموع یک سیستم واحد را شکل می دهند. سیستمی که به جهت آبیاری اصولی، منظم و راحت گیاهان طراحی و اجرا می شود. در ادامه انواع تجهیزات آبیاری قطره ای را معرفی کرده ایم:
۱- پمپ (ایستگاه پمپاژ)
از مهمترین لوازم آبیاری قطره ای برای باغات بسیار بزرگ، پمپ یا ایستگاه پمپاژ است. آب در پمپ ذخیره می شود و در زمان مناسب، وارد لوله ها و قطره چکان ها می شود. البته برای آبیاری قطره ای باغچه های کوچک و گلدان هایی که در آپارتمان ها استفاده می شوند، نیازی به پمپ نیست. حتی در زمین هایی که کمی بزرگ ترند، اما فشار آب معمولی کفایت می کند برای آبیاری قطره چکانی کفایت می کند، نیازی به پمپ نیست. اما در باغات بزرگ کشاورزی، حتما باید با توجه به فاکتورهایی مثل مساحت باغ، قطر لوله ها، تعداد قطره چکان ها و شیب زمین، پمپ مناسبی برای سیستم آبیاری قطره ای تهیه کرد.
۲- لوله های اصلی و فرعی (شلنگ آبیاری قطره ای)
لوله ها در سیستم قطره ای نقش اصلی را ایفا می کنند. آنها وظیفه رساندن آب به پای ریشه گیاهان را برعهده دارند. معمولا جنس لوله های اصلی از پلی اتیلن و جنس لوله های فرعی از پلی اتیلن یا نوار تیپ است. نوار تیپ لوله ای با دیواره نازک است و ساختار ساده ای دارد. ضخامت این نوار معمولا ۴ الی ۲۵ میلی متر (۰.۱-۰.۶ mm) است. نوارهای آبیاری ضخیم تر همان لوله های قطره چکاندار هستند و معمولا برای مصارف دائمی مانند آبیاری زیر سطحی استفاده می شوند، در حالی که نوارهای آبیاری نازک تر یک بار استفاده شده و بعد از مصرف دور انداخته می شوند. در مجموع بهترین قیمت تجهیزات آبیاری از جمله قیمت لوله آبیاری قطره ای، ارتباط مستقیمی با متریال به کار رفته در ساخت آنها دارد.
۳- قطره چکان ها (دریپر)
قطره چکان نیز از اجزاء اصلی سیستم آبیاری قطره است. این تجهیزات خود به دو نوع مختلف تقسیم بندی می شوند:
- قطره چکان های خود تنظیم؛ آب خروجی یکسانی را عبور می دهند تا در هر ساعت مقدار مشخصی آب به گیاه برسد. معمولا در یک ساعت می توانند ۲ تا ۸ لیتر آب به گیاه برسانند.
- قطره چکان های تنظیم شونده؛ می توانند بین ۲ تا ۶۰ لیتر در ساعت آب به گیاه برسانند.
در مورد قطره چکان ها باید دو نکته را در نظر داشت. اول اینکه در صورت استفاده از قطره چکان های خود تنظیم، معمولا از دو قطره چکان استفاده می شود تا در صورت گرفتگی یکی از آنها، قطره چکان دیگر بتواند آب مورد نیاز گیاه را تامین کند. و دوم اینکه فاصله قطره چکان از ساقه یگیاه یا تنه درخت باید حدود ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر باشد. این کار از رشد قارچ و باکتری در گیاه (که ناشی از رطوبت زیاد باشند) جلوگیری می کند.
۴- سیستم فیلتراسیون
این احتمال وجود دارد که بعد از مدتی فعالیت، شن و خاکریزه مسیر قطره چکان ها را مسدود کند. دقیقا در همینجا است که سیستم فیلترایسیون کاربرد دارد، زیرا فیلتر آبیاری قطره ای از مسدود شدن و گرفتگی قطره چکان ها جلوگیری می کنند.
۵- اتصالات
اتصال قطعات مختلف سیستم آبیاری قطره ای و نصب آنها به اتصالات و شیرآلات مختلفی نیاز دارد. شیرآلات آبیاری قطره ای بسیار متنوع اند و از نظر اندازه، در سایزهای ۱۲، ۱۶ و ۲۰ میلی متری قابل استفاده هستند. این اتصالات از لحاظ شکلی نیز متفاوت اند و به دسته های مختلفی مثل سه راهی و زانویی (رابط) تقسیم بندی می شوند.
۶- ابزار هوشمندسازی
یکی از مزایای سیستم آبیاری قطره ای، امکان هوشمندسازی آن است. تنها با اضافه کردن چند قطعه مثل تایمر آبیاری، شیرهای تایمردار، کنترل های برقی و مواردی از این دست، می توان بدون حضور در باغ یا منزل، در هر کجای دنیا گیاهان را آبیاری کرد. حتی سیستم های پیشرفته تری هم وجود دارند که با کمک سنسورهایشان، دما و رطوبت محیط را اندازه گیری کرده و سپس در مورد نیاز گیاهان به آبیاری تصمیم گیری می کنند.
معرفی صحیح ترین روش استفاده از تجهیزات آبیاری قطره ای
برای این که از تجهیزات آبیاری قطره ای به صحیح ترین روش استفاده کنید، باید نحوه کار سیستم آبیاری قطره ای را بدانید. این سیستم جز روش های کم جریان به حساب می آید و از قطره چکان ها برای آبیاری زمین استفاده می کند. بر خلاف روش های دیگر که در آن ها هیچ کنترلی بر میزان آبیاری درختان ندارید، در این روش می توانید جریان و میزان آبیاری را تنظیم کنید.در نتیجه، به گیاهان اجازه خواهید داد که بدون اشباع شدن آب موردنیاز خود را دریافت کنند. یک سیستم آبیاری قطره ای معمولاً از هشت قسمت مختلف تشکیل شده است.
اگر چه سیستم‌ها می توانند کمی با یکدیگر متفاوت باشند، اما اساس کار آن ها یکسان است. برای شروع، آب موردنیاز سیستم وارد منبع می شود، سپس این آب از طریق پمپ ها وارد لوله ها می شوند و به سمت زمین حرکت می کند. در طول مسیر ، فیلتر ها قرار داده شده اند تا آلودگی موجود در آب را بگیرند و آن را به نحوی تصفیه کنند. سپس در هر محلی که قطره چکان ها قرار داده شده اند، آبیاری انجام می شود و سیستم طبق زمان بندی تایمر عمل خواهد کرد.
نکات مهم برای خرید تجهیزات آبیاری قطره ای که باید بدانید
قبل از خرید تجهیزات آبیاری قطره ای، باید نکاتی را بدانید تا بتوانید تجهیزات اجرا سیستم آبیاری مناسب با نوع زمین و درختان خود تهیه کنید.
- انتخاب قطره چکان مناسب در درجه اول اهمیت زیادی دارد. اگر به تازگی زمین کشاورزی را تهیه کرده اید و نهال های دلخواه خود را کاشته اید ، تا سال سوم برای هر گیاه استفاده از دو قطره چکان کافی است.
- سایز مناسبی را برای لوله ها در نظر بگیرید. اگر زمین شما به آب زیادی نیاز ندارد ، بهتر است لوله های باریک تر را انتخاب کنید.
- فیلتر ها را باید با توجه به نوع آبی که از منبع می آید انتخاب کنید. اگر آب منبع آلودگی زیادی دارد، بهتر است که از فیلتر های شنی استفاده کنید.
- خرید وسایل آبیاری قطره ای راه اندازی سیستم آبیاری قطره ای به تجهیزات مشخصی نیاز دارد. بدون هر یک از آن ها نمی توانید به طور صحیح سیستم را راه اندازی کنید.
تجهیزات آبیاری قطره ای انواع مختلفی دارند که در این مطلب به لیست تجهیزات آبیاری قطره ای اشاره کردیم. برای خرید آن ها لازم است که یک فروشگاه معتبر را انتخاب کنید. ایران قطره یکی از بهترین و معتبر ترین فروشگاه ها در زمینه فروش تجهیزات آبیاری قطره ای است. برای خرید وسایل آبیاری قطره ای از این برند کافی است که به سایت فروشگاه مراجعه کنید و لوازم موردنیاز خود را با مناسب ترین قیمت و بالاترین کیفیت سفارش دهید.