مهمترین قطعات در اتصالات پنوماتیک کدامند؟

مهم ترین قطعه پنوماتیک چیست؟

تهجیزات سیستم پنوماتیک در کارکرد آن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. برای بررسی اجرا و مهم ترین اتصالات پنوماتیک با ما همراه باشید.

منظور از سیستم پنوماتیک چیست؟

سیستم پنوماتیک شبیه به سیستم هیدرولیک بوده اما به جای روغن از هوا جهت جابجایی و فشار استفاده می شود. در سیستم های پنوماتیک انرژی پنوماتیکی به انرژی مکانیکی تبدیل و با فشردگی هوا باعث انجام فعالیت می شود. هوای ورودی باید قبل از ورود به سیستم فیلتر شده و این عامل باعث جلوگیری از خرابی بخش های مختلف سیستم می شود. همراه ما باشید تا به مهم ترین قطعه پنوماتیک می پردازیم.

اجزا مهم در سیستم های پنوماتبک

در ادامه به اجزا مهم در سیستم های پنوماتبک می پردازیم.

مخزن و کمپرسور هوا

کمپرسور یکی از اجزای اصلی سیستم پنوماتیک بوده که باعث افزایش فشار در مخزن سیستم پنوماتیک می شود. کمپرسور قادر است فشاری بین 700 الی 1000 کیلو پاسکال ایجاد کرده و از موتور های الکتریکی یا احتراقی برای این فشار استفاده می نماید. در کنار سیستم کمپرسور، مخرن تعبیه گردیده است. اما هوای ورودی. به کمپرسور توسط فیلتر گردگیری می شود. و ذرات ریز هوا از بین می رود. برای کارکرد بهتر سیستم بهتر از هوای خشک و خنک وارد سیستم شود. در نظر داشته باشید با کاهش دما هوا خنک وارد سیستم می شود. و ذرات گرد و غبار از هوا جدا می شود.

شیر کنترل پنوماتیک

شیر کنترل به عنوان یکی از مهم ترین قطعه پنوماتیک محسوب می شود. این شیر برای انسداد راه اندازی، تغییر مسیر و جهت جریان هوای فشرده مورد استفاده قرار می گیرد. اما انواع شیر ها به صورت الکتریکی، مغناطیسی، بادی، پدالی و دستی بوده و هر کدام وظیفه های خاص خود را دارند. اگر قصد خرید تجهیزات پنوماتیک مانند سیلندر پنوماتیک، واحد شامل فیلتر رگلاتور، رگلاتور پنوماتیک، فیلتر پنوماتیک، روغن زن پنوماتیک و سایر تجهیزات مهم این سیستم را دارید، می توانید با گارانتی و خدمات پس از فروش از مجموعه پنوماتیک فارکو خریداری نمایید.

وظایف عملگر های پنوماتیک

یکی از موارد حائز اهمیت در سیستم های پنوماتیک، عملگر ها بوده که برای تبدیل انرژی هوای فشرده به انرژی مکانیکی مورد استفاده قرار می گیرد. انرژی از طریق سیلندر ها و موتور ها انجام شده و باعث ایجاد حرکت می شود. اما عملگرها در سه دسته اصلی فعالیت می کنند. عملگر های خطی برای ایجاد انرژی پنوماتیکی به خطی مورد استفاده قرار می گیرد. که یکی از عملگر های خطی سیلندر های پنوماتیکی هستند.

عملگرهای چرخشی برای تبدیل انرژی پنوماتیک به انرژی چرخشی مورد استفاده بوده که می توانیم به عنوان نمونه به موتور پنوماتیک اشاره نماییم. اما عملگر کنترل جریان شیر های جریان بوده که برای باز و بسته کردن و کنترل جریان عملگر ها مورد استفاده قرار می گیرد. تمامی موارد بالا جزء مهم ترین قطعه پنوماتیک هستند. در ادامه به تجهیزات دیگر سیستم های پنوماتیک و هیرولیک اشاره می کنیم.

 تجهیزات دیگر سیستم پنوماتیک

سیستم پنوماتیک علاوه بر موارد بالا دارای تجهیزات دیگری مانند واحد پنوماتیک، هوا، فیلتر رگلاتور، رگلاتور پنوماتیک و سایر ابزار های تخصصی است. که در زمان راه اندازی سیستم باید در نظر داشته باشید. همچنین سیستم هیدرولیک نیز دارای تجهیزاتی مانند ، هیدرولیک پمپ و هیدرو موتور و سایر شیرآلات هیدرولیک است. تمامی موارد در مجموعه پنوماتیک فارکو موجود بوده و امکان ثبت سفارش و خرید از این مجموعه وجود دارد. برای آموزش های مربوط به اتصالات و راه اندازی سیستم پنوماتیک مقالات سایت فارکو پنوماتیک را مطالعه نمایید.

معرفی اتصالات پنوماتیک

سیستم های پنوماتیک  یکی از مهمترین بخش های فرآیندهای صنعتی به شمار می روند. عنصر اصلی مورد استفاده در این سیستم ها گاز یا هوای تحت فشار است که در اجزای سیستم به حرکت در می آید. این انتقال گاز به ابزارهایی نیاز دارد که قادر باشد در ایمنی کامل جریان گاز را با اصطحکاک و نیروی مقاوم کمتری جا به جا کند. یکی از بخش های مهم در این سیستم اتصلات پنوماتیک است که وظیفه ی متصل کردن انواع تجهیزات، لوله و شیلنگ را  بر عهده دارند.

 این اتصالات از جنبه های مختلف دارای دسته بندی های متفاوتی هستند و به طور کلی تنوع بسیار بالایی دارند. آگاهی از انواع این فیتینگ و اتصالات در به کارگیری درست و خرید  موثر است. در این مقاله تصمیم گرفتیم تا به معرفی اتصالات پنوماتیک بپردازیم و در نهایت شما را برای خرید اتصالات پنوماتیک راهنمایی کنیم.

 اتصالات هیدرولکی و پنوماتیکی چیست؟

به طور کلی در فرآیندهای صنعتی از سه طریق انتقال انرژی صورت می گیرد؛ انتقال مکانیکی، االکتریکی و انتقال به وسیله ی سیال جاری تحت فشار.

انتقال مکانیکی انرژی برای مسافت های کوتاه به کار می رود و به وسیله ی  چرخ دنده، پولی، زنجیر و … انجام می شود.

 انتقال الکتریکی با استفاده از انرژی الکتریکی صورت می گیرد، برای برد طولانی تر مناسب است.

برای به کارگیری نیروی سیالات در انتقال انرژی وارد دو مقوله ی پنوماتیک و هیدرولیک می شویم. در پنوماتیک که موضوع اصلی این مقاله نیز است؛ انتقال انرژی بر اساس مکانیک سیالات و به خصوص گاز فشرده صورت می گیرد. اغلب صنایع، در فرآیندهای اولیه ی خود از سیستم های پنوماتیک استفاده کرده اند. اما با توسعه ی علم الکترونیک و افزایش کاربرد سیستم هیدرولیک به آهستگی سیستم های موجود در صنعت ارتقا یافتند.

سیستم پنوماتیک برای نیروهای نسبتا پایین و سرعت حرکتی بالا به کار می رود در حالی که سیستم هیدرولیک برای سرعت کنترل شده، دقت و قدرت  بالا مورد استفاده قرار می گیرد. در مورد اتصالات هیدرولیکی و پنوماتیکی نیز، اتصالات پنوماتیک محکم تر از انواع هیدورلیک در جای خود نصب می شوند و البته فشار کمتری را نیز تجربه می کنند.

اتصالات یا فیتینگ های پنوماتیک برای ایجاد ارتباط بین قطعات و اجزای تشکیل دهنده یک سیستم پنوماتیکی از قبیل شیلنگ، لوله و … استفاده می شوند. در معرفی اتصالات پنوماتیک باید گفت که نصب و به کارگیری آنها آسان و ایمن است و  در عین حال نقش موثر و پر رنگی را ایفا می کنند. وجود این اتصالات موجب افزایش سرعت جریان هوا شده و همچنین برای کنترل فشار یا جهت جریان نیز به کار می روند. این اتصالات در صنایع مختلفی از جمله  دستگاه های پنوماتیک، کمپرسور، صنعت دارو سازی و خودرو، جک پنوماتیکی و غیر کاربرد فراوانی دارند.

انواع اتصال پنوماتیک

همانطور که پیش تر نیز ذکر شد  این اتصالات دارای تنوع زیادی هستند. به طور کلی  بر اساس عملکرد، جنس،  شکل  و همچنین سایز اتصالات پنوماتیک می توان آن ها دسته بندی کرد. که چند مورد از مهمترین آنها  را بررسی می کنیم.

معرفی اتصالات پنوماتیک با کارکرد اتصال

این مدل از اتصال را می توان در دو زیر مجموعه تعریف می شود:

• اتصالات پنوماتیک  با یک سر دنده و یک سر شیلنگ

 کاربرد این مدل در وصل کردن شیلنگ به شیر پنوماتیکی یا منیفولد پنوماتیکی است. سایز و استاندارد دنده،، سایز شیلنگ، نوع نری یا مادگی دنده، اورینگ داشتن و  البته شکل فیزیکی از مواردی است که حین خرید باید به آن توجه کرد.

• اتصالات پنوماتیک با دو سر شلنگ خور

جهت اتصال دو شیلنگ پنوماتیکی به یکدیگر و یا تبدیل سایز اتصالات به کار می رود و در انتخاب آن باید به سایز شیلنگ دقت کرد.

اتصالات پنوماتیک با کاربرد خاص

در معرفی اتصالات پنوماتیک گفتیم که هدف از این قطعات وصل کردن اجزا و رابط بین آنها است. اما برخی از انواع این اتصالات پنوماتیک علاوه بر وصل کردن تجهیزات، دارای کارکردهای خاص دیگری زیر هستند.

فیتینگ فلوکنترل برای کنترل جریان هوا در سیستم کاربرد دارد. علاوه بر این در صنعت از آن به منظور کنترل سرعت حرکت جک های پنوماتیک استفاده می شود. البته فلوکنترل خود در انواع بین راهی ( دو سر شلنگ خور ) و فلوکنترل سر جکی (جهت اتصال روی جک های پنوماتیک) تولید می شود.

·         استاپ فیتینگ  (Stop Fitting):

این قطعات علاوه بر کاربرد اتصال می توانند به عنوان شیر یک طرفه عمل کنند. عملکرد این مدل به این صورت است که با وصل شدن شیلنگ جریان هوا حرکت می کند و با جدا شدن شیلنگ از استاپ فیتینگ جریان قطع می شود. سایز شیلنگ و روزه از موارد مهم در استاپ فیتینگ ها می باشد.

·         اتصالات پنوماتیک مخصوص مواد اسیدی و آب

برخی از انواع اتصالات نیز با موادی تولید می شوند که برای استفاده در محیط های مرطوب و اسیدی بسیار مناسب هستند. اغلب این اتصال ها از پلاستیک تولید می شوند.

اتصالات کوپلینگ پنوماتیک (Coupling)

به طور کلی کوپلینگ برای وصل کردن تجهیزات به صورت موقتی به کار می رود. کوپلینگ دارای سایزهای مختلفی است و به شکل رزوه ای یا شیلنگ خور تولید می شود. هنگام خرید کوپلینگ باید به سایز اتصالات پنوماتیک بسیار دقت کرد.

معرفی اتصالات پنوماتیک از لحاظ جنس

به دلیل کاربردهای مختلفی که  انواع اتصالات و اجزای سیستم پنوماتیک دارند نیاز است تا جنس بدنه و کله گی از مواد گوناگونی تولید شوند. در این بخش به معرفی اتصالات پنوماتیک با توجه به متریالی که در تولید آنها به کار رفته است، می پردازیم.

اتصالات آلومینیومی

برای سیالاتی که دارای فشار و چگالی کم و در نتیجه مقاومت کششی پایینی هستند از اتصال آلومینیومی استفاده می شود. آلومنیوم به تنهایی وزن کمی دارد و در برابر خوردگی مقاوم است اما در صورت آلیاژ با سایر فلزات، بر چگالی و مقاومت آن افزوده خواهد شد.

اتصالات برنجی

برنج یکی از پرکاربردترین مواد در تولید اتصالات است. این ماده به دلیل مقاومت خوبی که دارد در کنار عملکرد مناسب  و راحتی ماشین کاری معمولا برای تولید اتصالات انتخاب می شود.

اتصالات فولاد ضد زنگ و استیل

فولاد ضد زنگ طول عمر بالایی دارد و از طرفی در برابر مواد شیمیایی، رسوبات و خوردگی نیز مقاومت خوبی از خود نشان می دهد. بالا بودن قیمت آن از معایب اتصالات فولادی محسوب می شود.

اتصالات پلاستیکی

قیمت پایین، طول عمر بالا و سازگاری زیادی که با سایر مواد دارد منجر شده  تا  پلی پروپیلن از مرسوم ترین مواد اولیه در تولید اتصالات پنوماتیک به شمار رود.  قطعات تولیدی با پروپلین برای کار در برابر گاز تحت فشار بسیار مناسب هستند چرا که تحت تاثیر شرایط محیطی و همچنین تابش های خورشید بسیار مقاوم می باشند.

اتصالات پنوماتیک کامپوزیت

در ساخت کامپوزیت از مواد گوناگون چون گرافیت، کربن و فایبرگلاس ترکیب شده است که نقطه ذوب بالایی دارد و رسانندگی آن پایین می باشد. اتصالات تولید شده از این مواد  بسیار نسبت به دما و مواد شیمایی استحکام دارند.

معرفی اتصالات پنوماتیک بر اساس عملکرد

اتصالات هیدرولیکی و پنوماتیکی به منظور برای عملکردهای متنوعی از جمله افزایش سرعت، ایجاد انسداد، تنظیم فشار و غیره به کار می روند. در زیر به معرفی اتصالات پنوماتیک بر اساس کاربردی که در سیستم دارند، می پردازیم.

اتصالات توپی و اسلیو

 اتصالات پنوماتیک توپی برای وصل کردن اسلیو خارجی به اتصال داخلی مورد استفاده قرار می گیرد و به نوعی منجر به جمع شدن دو سر اتصال ها می شود. در شرایطی که نصب و جداسازی مکرر شیلنگ نیاز باشد این مدل استفاده می شود.

اتصالات کمپرسوری (فشرده سازی)

در صورتی که از فشار برای متصل کردن اجزا استفاده کنیم نیاز است تا  اتصالات کمپرسوری به کار رود. برای این فشرده کردن از حلقه ، فرول و همچنین واشر استفاده می شود به این صورت که مهره ای که روی لوله ها و فرول بسته می شود می توان قطعات را محکم کرد.

اتصالات نوع Bite

این دسته از اتصالات خود از انواع اتصال کمپرسوری به شمار می روند که برای فشردن اتصالات از یک پیچ تیز در نصب استفاده می شود.

معرفی اتصالات پنوماتیک از لحاظ ظاهر

  اتصال های پنوماتیکی به چند روش می توانند در سیستم نصب شوند بنابراین نیاز است تا در شکل های متنوعی تولید شوند. هر کدام از این قطعات مزایای مربوط به خود را دارد که نیاز است برای انتخاب آنها را به خوبی بشناسید. بنابراین برای معرفی اتصالات پنوماتیک به روش های اتصال آن و شکل ظاهری شان نیز اشاره ای خواهیم کرد.

اتصال پنوماتیک مستقیم

در اتصالات مستقیم پنوماتیک، یک طرف قطعه به شیلنگ یا لوله و سمت دیگر به تجهیزات مربوطه در سیستم وصل می شود. این اتصال دارای رزوه ی نری و مادگی هستند تا بتوانند به درستی در تجهیزات در نصب و جدا شوند. این شکل از اتصال می تواند نقش آداپتور را در سیستم ایفا کنند یا در صورتی که به عنوان رابط استفاده می شوند، طول لوله را افزایش دهند. این فیتینگ ها امنیت بسیار بالایی در نصب و عملکرد دارد و در موارد که نیازی به زاویه در اتصال اجزا نیست، به کار می روند.

اتصالات هیدرولکی و پنوماتیکی زانویی

همانطور که از نام این نوع از اتصال مشخص است دارای یک زاویه 90 درجه می باشند و برای مواردی که در نصب نیاز به زاویه داریم استفاده می شوند. نوع طراحی این نوع از اتصالات پنوماتیک به صورتی است که فضای کمی را اشغال می کنند و در فضاهای باریک به سادگی نصب می شوند.

اتصالات پنوماتیکT شکل

با استفاده از اتصالات T می توان تجهیزات سیستم را از سه جهت به یکدیگر متصل کرد. همچنین به دلیل شکل ظاهری که دارند منجر می شوند که سیالات جاری در سیستم یا از هم جدا شوند یا کاملا با هم ترکیب گردند. از این نوع اتصال برای کار با هوا و فشار استفاده می شود و معمولا در کاربردهای فشار یا خلا به کار می روند، برای نصب این اتصال به سادگی با وارد آوردن فشار و بدون ابزار به اجزا و لوله ها وصل می شوند. نصب ساده و سریع، ایمنی بالا، نشتی بسیار کم را می توان از ویژگی های بارز این مدل برشمرد.

اتصالات Y شکل

این نوع اتصالات که به اتصالات بادی شهرت دارند برای گستره ی وسیعی از کاربردها از نساجی، جمله خطوط هوایی، گاراژ، رباتیک، خودرو، بسته بندی و غیره کاربرد دارند. ویژگی های این مدل نصب و جداسازی بسیار سریع و داشتن مخزن محکم در برابر فشار هوا  و همچنین خلا می باشد.

در به کارگیری اتصالات هیدرولیکی و پنوماتیکی چه نکاتی لازم است؟

پس از  معرفی اتصالات پنوماتیک زمان آن رسیده تا توضیحاتی درمورد چگونگی به کارگیری آن ها ذکر کنیم.

زمانی که سیستم تحت فشار است از لمس اتصال خودداری کنید چون ممکن است آزاد شود وصدمات جدی وارد کند.

از این نوع اتصالات در مکان هایی که دارای خمیدگی یا ویبره زیادی است، استفاده نکنید.

در صورتی که ساختار اتصال برای استفاده در برابر مواد شیمیایی یا اسیدی، آب دریا یا آتش زا مناسب نیست، به کار نبرید.

فشاری که برای استفاده در سیستم تنظیم می شود بایستی با حداکثر فشار اتصال تطبیق یابد. در صورتی که فشار بیش از اندازه باشد به سیستم آسیب وارد می شود و در فشار پایین نیز با نشتی رو به ور خواهیم بود.

اگر  فشار خارجی که به دلیل پیچش، کشش ، خمیدگی به اتصال وارد می شود زیاد باشد نباید از اتصالات پنوماتیکی استفاده کرد.

قبل از استفاده از اتصالات پنوماتیک استفاده نمایید تمام ناخالصی و آلودگی را از روی آن پاک کنید.

چنانچه اتصال به اشتباه انتخاب شود ممکن است با افت فشار مواجه شوید. به عنوان مثال اگر به جای اتصال مستقیم از اتصال زانویی استفاده گردد با افت فشار رو به رو خواهیم شد.