راهنمای انتخاب تهویه مناسب
با توجه به تنوع سیستم ها و تجهیزات تهویه مطبوع، انتخاب مناسب ترین سیستم همواره یکی از دغدغه های کارفرمایان و کارشناسان در این عرصه بوده است. هنگام انتخاب سیستم تهویه مطبوع مناسب باید عوامل مختلفی نظیر شرایط آب و هوایی، کاربری محیط مورد نظر، مصرف برق، شرایط و امکانات مورد نیاز جهت اجرای سیستم (مانند وجود موتورخانه، پاسیو و تراس) و دریچه فن کویل و هزینه اولیه خرید تجهیزات در نظر گرفته شوند که تمامی این موارد پس از مشاوره با مهندسین تاسیسات تسهیل می گردد؛ در این مقاله قصد داریم با معرفی تجهیزات و دستگاه های متفاوت شما را در انتخاب سیستم تهویه مطبوع مناسب یاری کنیم، پس با ما همراه باشید.
انواع سیستم ها و تجهیزات تهویه مطبوع
خوشبختانه در کشور ما سیستم ها و تجهیزات تهویه مطبوع متنوعی در تهویه فراز تولید و عرضه می گردند اما برخی از آنها پر کاربردتر هستند که در ادامه به شرح آنها می پردازیم:
- داکت اسپلیت
- چیلر تراکمی (هوایی، آبی) / مینی چیلر (هوایی)
- کولر گازی و اسپلیت
- هواساز
- فن کویل
- ایرواشر
- کولر آبی
هر یک از این دستگاه ها ویژگی های مخصوص به خود را دارند که در ادامه آن ها را شرح خواهیم داد.
دستگاه داکت اسپلیت
داکت اسپلیت در واقع همان اسپلیت کانالی است و به منظور سرمایش و گرمایش یک واحد مورد استفاده قرار می گیرد. این دستگاه ها که در ظرفیت های 18000 تا 60000 بی تی یو بر ساعت عرضه می گردند. داکت اسپلیت ها روند کار مشابهی با اسپلیت ها دارند، با این تفاوت که داکت اسپلیت ها به طور همزمان چند بخش از یک فضا (اتاق ها) را خنک می کنند اما اسپلیت ها تنها مختص یک اتاق یا یک فضا هستند. معمولا داکت اسپلیت ها برای گرمایش محیط در فصول سرد سال باید مجهز به کویل آبگرم باشند که از گرمایش پکیج همان واحد یا موتورخانه مرکزی ساختمان تغذیه می نمایند.
از مواردی که باید در انتخاب داکت اسپلیت به آن توجه نمود می توان به مصرف برق بالا و هزینه های ناشی از آن، نیاز به اجرای کانال کشی و تامین برق مناسب (سه فاز در واحدهای بالاتر از 200 متر مربع) اشاره نمود. برای تعیین ظرفیت دقیق و انتخاب مناسب داکت اسپلیت های مورد نیاز پروژه خود می توانید در ساعات اداری با کارشناسان مجموعه دماتجهیز تماس بگیرید.
چیلر تراکمی / مینی چیلر
چیلرها انواع و کاربردهای گوناگونی در صنعت و تهویه مطبوع دارند اما کاربرد عمده آن ها در سیستم های تهویه مطبوع است. چیلرها در ظرفیت های مختلفی تولید و عرضه می شوند که محاسبه ظرفیت مورد نیاز توسط کارشناسان دماتجهیز یا مهندسین تاسیسات صورت می گیرد.
اصول کار چیلر تراکمی در تهویه مطبوع بر پایه سرد کردن آب در گردش و هدایت آن (پمپاژ) به دستگاه های فن کویل و هواساز است. بدین صورت که چیلر تراکمی آب را در اواپراتور سرد نموده و سپس آب سرد را توسط پمپ به هواساز و یا فن کویل داخل ساختمان منتقل می کند تا این دستگاه ها هوای محیط را خنک نمایند.
به طور کلی چیلرها از نظر عملکرد در دو نوع تراکمی و جذبی عرضه می شوند که نوع تراکمی کاربرد بیشتری دارد. چیلرهای تراکمی از جهت نوع کندانسور به دو دسته هوا خنک و آب خنک تقسیم می شوند که نوع آب خنک آن راندمان بالاتری دارد و صرف نظر از مصرف بالای آب در برج خنک کننده از نظر قیمت تمام شده اولیه ارزان تر و مقرون به صرفه تر از چیلر هوایی است. ضمنا چیلرهای آبی در مناطق شرجی که رطوبت نسبی هوا در تابستان بیش تر از 50 درصد باشد مناسب نیستند.
چیلرهای هوایی به دلیل کاهش موثر مصرف آب و عدم نیاز به برج خنک کننده آبی رایج تر هستند. همچنین چیلرها بر حسب نوع کمپرسور به کار رفته در آن ها به انواع مختلف اسکرال، پیستونی، سانتریفیوژ و اسکرو تقسیم می شوند که با توجه به شرایط آب و هوایی محیط و شرایط فنی و اقتصادی پروژه، تعداد و نوع کمپرسور در آن ها انتخاب خواهند شد.
چیلرهایی که در ابعاد کوچک تری و برای یک واحد به صورت اختصاصی مورد استفاده قرار می گیرند در واقع چیلرهای هواخنک کوچکی می باشند که به آن ها مینی چیلر گفته می شود. از مواردی که قبل از انتخاب مینی چیلرها باید مد نظر قرار گیرد اختصاص محلی برای نصب آن ها در تراس یا بام ساختمان است. در این سیستم نیز آب در مینی چیلر خنک گردیده و سپس توسط پمپ به کویل فن کویل ها و یا هواساز نصب شده در داخل واحد مربوطه منتقل می گردد و هوای محیط توسط فن کویل و یا هواساز خنک می گردد.
مینی چیلرها معمولا از ظرفیت 3 تا حدود 15 تن تبرید و عمدتا با کمپرسور اسکرال تولید و عرضه می گردند؛ برای تعیین ظرفیت مینی چیلر مورد نیاز واحدهای خود می توانید با کارشناسان واحد تهویه مطبوع مجموعه دماتجهیز تماس حاصل فرمایید.
انواع تهویه مطبوع
دستگاه های تهویه مطبوع دارای تنوع بسیار بالایی می باشند که در اینجا ما به سه مدل رایج آن اشاره می نماییم.
کولر گازی
کولر آبی
چیلر
هر کدام از دستگاه های ذکر شده در بالا ویژگی های خاص خود را دارند که در ادامه به بررسی دقیق هر کدام می پردازیم.
کولر گازی
کولر های گازی مناسب استفاده در مناطق گرم و مرطوب می باشد چون این دستگاه توانایی کاهش رطوبت هوا را دارد و همچنین در ظرفیت های بالایی تولید می شود که توانایی کاهش دمای محیط را به میزان دلخواه ما دارد اما استفاده از این دستگاه در همه جا پیشنهاد نمی شود که در ادامه دلیل آن را توضیح می دهیم. یک دلیل کلی برای عدم استفاده از کولر های گازی مصرف انرژی بالای آنها می باشد به این دلیل که کولرهای گازی به دلیل استفاده از اواپراتور هوایی راندمان پایینی دارند که باعث افزایش هزینه برق مصرفی شما می شود.
دلیل دیگری که این نوع دستگاه تهویه مطبوع پیشنهاد نمی شود کاهش بیش از حد رطوبت محیط می باشد که مخصوصا در مناطق گرم و خشک اثر نامطلوبی بر روی کیفیت هوای محیط زندگی ما می گذارد و همچنین هوای خروجی از کولر گازی بسیار سرد و موضعی می باشد و حضور در مجاورت باد دستگاه رضایت بخش نیست.
کولر آبی
از دیگر تجهیزات برودتی می توان به کولر آبی اشاره نمود این دستگاه در مناطق گرم و خشک کارایی بسیار خوبی دارد و کمک شایانی به تامین رطوبت محیط می نماید این نوع دستگاه تهویه مطبوع در مناطقی کاربرد دارد که حداکثر دمای محیط 40 درجه سانتی گراد باشد در غیر این صورت دمای محیط مورد نظر را به میزان آسایش ما کاهش نمی دهد و احساس مطلوبی نخواهیم داشت.
از کولرهای آبی در مناطق شرجی و گرم نیز نمی توان استفاده نمود چون باعث افزایش بیش از حد رطوبت می شود و همچنین راندمان پایینی دارد و حتی در دمای پایین تر از 40 درجه سانتی گراد توانایی تامین هوای خنک مورد نیاز ما را ندارد. اما این دستگاه تهویه مطبوع مصرف انرژی بسیار پایینی دارد به همین دلیل در مناطقی که استفاده از آن امکان پذیر می باشد جزو بهترین گزینه ها می باشد.
چیلر
از چیلر ها در صنایع مختلفی استفاده می شود که یکی از کاربردهای آن استفاده برای سیستم های تهویه مطبوع می باشد این دستگاه توانایی بسیار بالایی دارد و می توان از آن در تمامی شرایط اقلیمی استفاده نمود و در مقایسه با کولرهای گازی مصرف انرژی پایین تری دارند و کیفیت هوای بهتری برای محیط زندگی ما فراهم می آورند.
نکات مهم برای انتخاب سیستم تهویه هوای مناسب
چند نکته مهم در مورد انتخاب سیستم تهویه هوای مناسب وجود دارد که توجه به آنها هنگام خرید سیستم تهویه هوا کمک میکند که بتوانید سیستمی را که خریداری کنید که برای شما بهترین بهرهوری و کارایی را داشته باشد. در این قسمت شما را با این نکات که در عین ساده بودن نقش مهمی در انتخاب سیستم تهویه هوای مناسب دارند، آشنا میکنیم.
تامین راحتی و رفاه در ساختمان مورد نظر
مهمترین وظیفه سیستمهای تهویه هوا در ساختمانهای تجاری و مسکونی تامین هوای پاک و مطبوع است. سیستمهای تهویه هوای با ایجاد هوایی با دمای مناسب و کیفیت خوب باعث میشوند که محیط مناسبی برای زندگی یا امور کاری فراهم شود. بنابراین یکی از نکات مهمی که در مورد انتخاب سیستم تهویه هوا باید آن را در نظر بگیرید، این است که سیستمهای گرمایشی و سرمایشی مختلف چگونه بر دمای داخلی، میزان مصرف انرژی و کیفیت هوا تاثیر میگذارند. به عنوان مثال آن دسته از سیستمهای تهویه هوایی که عناصری مانند نور UV دارند، میتواند کیفیت هوای داخلی ساختمان را افزایش دهند. همچنین انتخاب سیستم تهویه هوای مناسب به شما کمک خواهد کرد تا از پخش شدن گرد و غبار در هوای داخل ساختمان جلوگیری به عمل بیاورید. قرار گرفتن در محیطی که دارای هوای پاک با دمای مطبوع است، سلامتی شما را تضمین خواهد کرد.
بهرهوری سیستم تهویه هوا
با پیشرفت روزانه تکنولوژی، سیستمهای تهویه هوای مدرن دارای تجهیزاتی هستند که آنها را به سیستمهای بسیار کارامدی تبدیل میکنند. بالا بودن بازده سیستمهای تهویه هوا باعث میشود که دستگاه انرژی کمتری مصرف کند. امروزه کم مصرف بودن سیستمهای تهویه هوا یکی از ویژگیهایی است که بسیار مورد توجه کاربران و همچنین تولیدکنندگان و سازندگان سیستمهای تهویه هوا قرار میگیرد. سیستمهای تهویه هوای کم مصرف علاوه بر سازگار بودن با محیط زیست نقش مهمی در کاهش هزینههای تامین تهویه هوای مطبوع خواهند داشت. بهرهوری سیستمهای تهویه هوا با عبارتهای مانند HSPF, AFUE, EER و SEER شناخته میشود. به عنوان مثال در یک سیستم تهویه هوای استاندارد امروزی، رتبه SEER حداقل باید 15 باشد.
توان سیستم تهویه هوا
باید به این نکته توجه داشته باشید که توان سیستم تهویه هوای شما باید به اندازهای باشد که بتوانید با استفاده از آن به راحتی هوای فضای مورد نظر خود را به صورت موثر تهویه و خنک کنید. ظرفیت سیستمهای تهویه هوا با واحد BTU اندازهگیری میشود. هرچه واحد BTU بیشتر باشد، توان دستگاه نیز بیشتر خواهد بود. باید دقت کنید که حتماً توان دستگاه شما مناسب با شرایط ساختمان و نیازهای آن باشد. توصیه میشود حتماً دستگاهی را انتخاب کنید که توان آن مناسب با مساحت اتاق یا ساختمانی باشد که میخواهید در آن از سیستم استفاده کنید. به این نکته نیز توجه داشته باشید که شرایط ساختمان مانند نحوه عایقبندی، ارتفاع سقف و به طور کلی موقعیت جغرافیایی و آب و هوایی میتواند در انتخاب سیستم تهویه هوای مناسب نقش مهمی داشته باشد.
مجهز بودن سیستم به ترموستات قابل برنامهریزی
توصیه میشود اطمینان حاصل کنید که سیستمی که خریداری مینمایید، مجهز به یک ترموستات مدرن و قابل برنامهریزی باشد. این ویژگی به شما کمک میکند که بتوانید گرمایش و سرمایش ساختمان مورد نظر خود را از راه دور نیز کنترل کنید. علاوه بر این، ترموستات با کنترل دما و روشن یا خاموش کردن دستگاه به صورت اتوماتیک در زمانی که از آن استفاده نمیکنید، نقش بسیار مهمی در کاهش هزینههای گرمایش و سرمایش خواهد داشت. علاوه بر این، استفاده از ترموستات طول عمر مفید دستگاه شما را افزایش میدهد. کاربرانی که سیستمهای آنها مجهز به ترموستات مدرن است، میتوانند از طریق تلفن هوشمند سیستم خود را تحت کنترل داشته باشند.
نحوه نگهداری سیستم تهویه هوا
یکی دیگر از نکات مهمی که هنگام انتخاب سیستم تهویه هوای مناسب باید به آن توجه داشته باشید، نحوه نگهداری و مراقبت از دستگاه است. بهتر است سیستمی را خریداری کنید که نگهداری آن کم هزینه و راحت باشد. همچنین به خدمات پس از فروش و سرویسهای جانبی و شرایط گارانتی آن توجه داشته باشید. به عنوان مثال برخی از شرکتها نصب سیستم تهویه هوا را به صورت رایگان یا با تخفیف ارائه میدهند. یا اینکه برخی از شرکتها شرایط گارانتی خوبی را برای خریداران ارائه میکنند و در طول بازه زمانی که محصول تحت گارانتی است، در صورت بروز مشکل به صورت رایگان یا با تخفیف تعمیر یا تعویض قطعات معیوب سیستم تهویه هوا را به عهده میگیرند.