فعالیت ۳۸۰ واحد تولید لبنیات/ لزوم تغییر سیاست های صادراتی

شیما قاسمی منش: صنعت لبنیات یکی از بخش های مهم و استراتژیک در حوزه کشاورزی و دامپروری ایران محسوب می شود که علاوه بر تأمین نیاز داخلی در سال های اخیر نقش قابل توجهی در صادرات غیرنفتی کشور داشته است. بااین حال این صنعت با چالش های متعددی از جمله افزایش هزینه های تولید تغییر الگوی مصرف نوسانات قیمت و محدودیت های صادراتی روبه رو است.

علی احسان ظفری مدیرعامل اتحادیه تعاونی های لبنی در گفت و گویی اظهار داشت: در حال حاضر ۳۸۰ واحد لبنی  با کمتر از ۵۰ درصد ظرفیت در کشور مشغول فعالیت هستند درحالیکه قبل از هدفمندی یارانه ها و حذف یارانه شیر ۱۲۰۰ کارخانه فعال بودند.

به گفته وی بنابر آمار صادرات محصولات لبنی نسبت به سال قبل ۲۰ تا ۳۰ درصد کاهش یافته است درحالیکه عمده شیرخام پس از تبدیل به پودر شیرخشک به بازارهای هدف صادر می شود.

یکی از عوامل اصلی افزایش قیمت محصولات لبنی سیاست های کارخانجات تولیدی است که به جای عرضه کافی محصولات پرمصرف داخلی تمایل بیشتری به تولید و صادرات شیرخشک و کره دارند. از سوی دیگر نوسانات نرخ ارز باعث شده که تولیدکنندگان به صادرات به عنوان یک راهکار سودآور نگاه کنند. این مساله نشان می دهد که نبود نظارت دقیق بر سیاست های تولید و توزیع زمینه ساز تشدید بحران در بازار داخلی شده است. 

بنا به گفته مجتبی عالی مدیرعامل اتحادیه دامداران در ایران سالانه ۱۱ میلیون و ۷۰۰ هزار تن شیرخام در کشور تولید می شود که بخش عمده آن در کارخانجات لبنی تبدیل به محصولات متنوعی مانند شیر پنیر ماست و کره می شود. سرانه مصرف لبنیات در ایران طی سال های اخیر روند کاهشی داشته است که کارشناسان آن را ناشی از افزایش قیمت محصولات لبنی و کاهش قدرت خرید خانوارها می دانند.

افزایش هزینه های تولید

ظفری با بیان اینکه تولید لبنیات طبق روال در حال انجام است افزود: تولید محصولات لبنی نسبت به مدت مشابه سال قبل به جزء کره و پودر شیرخشک ۱۰ تا ۱۵ درصد کاهش یافته که عمده کاهش تولید مربوط به نوسان قیمت لبنیات و قدرت خرید خانوار است.

نوسانات قیمت و تأثیر آن بر مصرف کنندگان

مدیرعامل اتحادیه تعاونی های لبنی سرانه مصرف لبنیات را کمتر از ۵۰ کیلو اعلام کرد و گفت: با افزایش مجدد قیمت لبنیات احتمال کاهش سرانه مصرف لبنیات وجود دارد.

وی درباره آخرین وضعیت بازار لبنیات در ایام نوروز تصریح کرد: در حال حاضر شرایط بازار به گونه ای است که کشش افزایش مجدد قیمت را ندارد از این رو برای ایام نوروز و ماه رمضان افزایش قیمت لبنیات نخواهیم داشت. گفتنی است هرگونه افزایش قیمت لبنیات بالاتر از ۲۵ درصد نسبت به خرداد سال قبل تخلف است.

در سال های اخیر قیمت محصولات لبنی چندین بار افزایش یافته که این مسئله باعث کاهش مصرف برخی از اقشار جامعه شده است. دولت با اجرای طرح هایی مانند تخصیص یارانه به تولیدکنندگان و توزیع شیر یارانه ای در مدارس تلاش کرده از کاهش مصرف جلوگیری کند اما این اقدامات هنوز نتوانسته اند تأثیر چشمگیری داشته باشند.

همچنین محمد فربد سخنگوی انجمن صنایع فرآورده های لبنی ایران با تاکید بر اینکه در ایام پیش رو هیچ کمبودی در تامین کالاهای لبنی نداریم و نیاز بازار تامین است اظهار کرد: با وجود اینکه اصولا از ابتدای فروردین ماه قیمت ها تغییر می کند اما تا پایان ماه مبارک رمضان هیچ تغییری در قیمت کالاهای لبنی اتفاق نخواهد افتاد.

باوجود مشکلات موجود صنعت لبنیات ایران همچنان ظرفیت بالایی برای رشد و توسعه دارد. افزایش بهره وری در دامداری ها کاهش وابستگی به واردات نهاده های دامی کنترل قیمت ها و توسعه بازارهای صادراتی می تواند نقش مهمی در بهبود وضعیت این صنعت داشته باشد. همچنین حمایت دولت و سیاست گذاری های مناسب می تواند به افزایش مصرف داخلی و تقویت این صنعت کمک کند.

جدول زیر بر اساس گزارش مرکز آمار به ثبت رسیده است.

انتهای پیام/