آموزش سریع راهکارهای کاهش درصد تشابه و کپی پایان نامه
کاهش درصد تشابه و همانندجویی در پایاننامهها برای حفظ اصالت و اعتبار علمی ضروری است. با درک چیستی همانندجویی سرقت ادبی و دلایل افزایش آن میتوان با راهکارهای مؤثر مانند پارافریز ارجاعدهی صحیح و استفاده از ابزارهای تخصصی این چالش را مدیریت کرد و از پذیرش موفقیتآمیز کار علمی اطمینان حاصل نمود.

همانندجویی چیست
همانندجویی فرآیند تطبیق متن یک سند (مانند پایاننامه یا مقاله) با پایگاههای داده وسیعی از متون منتشر شده است. هدف اصلی این فرآیند شناسایی بخشهایی است که شباهت زیادی به منابع موجود دارند. این شباهت میتواند ناشی از استفاده از کلمات و عبارات یکسان ساختار جملات مشابه یا حتی ایدههای مشترک باشد. ابزارهای همانندجویی با اسکن دقیق متن و مقایسه آن با میلیاردها سند آنلاین و آفلاین گزارشی از میزان و محل دقیق این تشابهات ارائه میدهند. درک این گزارشها و تمایز قائل شدن بین تشابه مجاز (مانند نقلقول صحیح) و غیرمجاز (سرقت ادبی) گام اول در مدیریت و کاهش درصد همانندجویی است.
سرقت ادبی یا سرقت علمی چیست
سرقت ادبی یا سرقت علمی به استفاده از ایدهها کلمات متون تصاویر دادهها یا هرگونه اثر خلاقانه دیگران بدون ذکر منبع و ارجاعدهی مناسب اطلاق میشود. این عمل نقض آشکار اصول اخلاقی پژوهش و نگارش علمی است و میتواند عواقب جدی برای فرد خاطی در پی داشته باشد. سرقت علمی تنها به کپی کردن مستقیم متن محدود نمیشود بلکه شامل بازنویسی مطالب دیگران بدون تغییرات کافی یا بدون ارجاع استفاده از ایدههای اصلی دیگران بدون اشاره به منبع و حتی استفاده مجدد از آثار قبلی خود بدون ارجاع مناسب (خودسرقتی) نیز میگردد. تشخیص سرقت ادبی اغلب با کمک نرمافزارهای همانندجویی صورت میگیرد اما تفسیر نهایی آن نیازمند دانش و دقت است.
انواع سرقت ادبی
سرقت ادبی اشکال مختلفی دارد که هر یک به نوعی به استفاده نادرست از آثار دیگران مربوط میشوند. رایجترین نوع کپی کامل یا بخشهای قابل توجهی از متن بدون هیچگونه تغییر و بدون ارجاع است. نوع دیگر بازنویسی (پارافریز) ناکافی است که در آن تنها چند کلمه یا ساختار جمله تغییر میکند اما ایده و بخش عمده متن مشابه منبع اصلی باقی میماند بهخصوص اگر بدون ارجاع باشد. سرقت ادبی موزاییکی شامل کپی کردن عبارات کوتاه یا جملات از منابع مختلف و کنار هم قرار دادن آنها بدون ارجاع مناسب است. خودسرقتی نیز زمانی رخ میدهد که فرد از آثار قبلی خود بدون ارجاع مناسب در کار جدید استفاده کند. عدم ارجاع صحیح یا ناقص استفاده از ایدهها بدون ذکر منبع و حتی استفاده بدون اجازه از تصاویر نمودارها و دادهها نیز زیرمجموعه سرقت علمی قرار میگیرند.
اهمیت کاهش درصد تشابه
کاهش درصد تشابه در آثار علمی بهویژه پایاننامه و مقالات از اهمیت حیاتی برخوردار است. اولین و مهمترین دلیل جلوگیری از اتهام سرقت ادبی و حفظ اعتبار علمی و حرفهای پژوهشگر است. یک درصد تشابه بالا میتواند منجر به رد شدن پایاننامه یا مقاله از دست دادن فرصتهای تحصیلی یا شغلی و حتی پیگرد قانونی شود. علاوه بر این کاهش تشابه نویسنده را به درک عمیقتر مطالب تحلیل و ترکیب اطلاعات از منابع مختلف و ارائه یافتهها به زبان و سبک خود ترغیب میکند که این خود به ارتقای کیفیت پژوهش و نوآوری در آن حوزه کمک میکند. بسیاری از دانشگاهها و نشریات علمی استانداردهای مشخصی برای حداکثر درصد تشابه دارند و رعایت این استانداردها شرط لازم برای پذیرش اثر است.
دلایل رایج برای درصد تشابه بالا
دلایل متعددی میتواند منجر به افزایش درصد تشابه در یک اثر علمی شود. یکی از شایعترین دلایل عدم آگاهی کافی از اصول ارجاعدهی و استناد صحیح به منابع است. استفاده مکرر یا طولانی از نقلقولهای مستقیم بدون فرمتبندی و ارجاع مناسب نیز به سرعت درصد تشابه را بالا میبرد. پارافریز ناکافی یعنی بازنویسی مطالب با تغییرات جزئی و سطحی که نرمافزار قادر به شناسایی شباهت آن است دلیل رایج دیگری است. همچنین استفاده از متون منابع متعدد و کنار هم قرار دادن آنها بدون انسجام و تحلیل شخصی یا استفاده از عبارات و اصطلاحات تخصصی بسیار رایج و تکراری در یک حوزه میتواند درصدی از تشابه را ایجاد کند. گاهی نیز استفاده از بخشهایی از کارهای قبلی خود فرد بدون ارجاع مناسب منجر به خودسرقتی و افزایش درصد همانندجویی میشود.
درک صحیح درصد مشابهت
درک صحیح درصد مشابهت که توسط نرمافزارهای همانندجویی گزارش میشود بسیار مهم است. این درصد تنها یک شاخص اولیه است و لزوماً به معنای سرقت ادبی نیست. درصد مشابهت مجموع بخشهایی از متن شماست که با متون موجود در پایگاه داده نرمافزار مطابقت دارند. این مطابقت میتواند شامل نقلقولهای مستقیم (حتی با ارجاع صحیح) اصطلاحات تخصصی رایج عناوین بخشها فهرست منابع و حتی عبارات تصادفی باشد. بنابراین یک درصد مشابهت بالا تنها نشاندهنده نیاز به بررسی دقیقتر بخشهای مشخص شده است نه اتهام قطعی سرقت ادبی. مهم است که گزارش تشابه را بهدقت بررسی کرده و تمایز بین مشابهتهای مجاز و غیرمجاز را درک کنید.
تمایز بین مشابهت مجاز و غیرمجاز
تمایز قائل شدن بین مشابهت مجاز و غیرمجاز در گزارش همانندجویی کلید اصلی است. مشابهت مجاز شامل بخشهایی است که با وجود مطابقت با منابع دیگر به دلیل رعایت اصول علمی قابل قبول هستند. این موارد عمدتاً شامل نقلقولهای مستقیم هستند که به درستی با علامت نقلقول و ارجاع دقیق مشخص شدهاند. همچنین فهرست منابع و مراجع در انتهای سند معمولاً با منابع اصلی مطابقت دارد که طبیعی و مجاز است. استفاده از اصطلاحات تخصصی استاندارد و نامهای خاص نیز اغلب در گزارش تشابه ظاهر میشود اما سرقت ادبی محسوب نمیشود. مشابهت غیرمجاز زمانی رخ میدهد که بخشهایی از متن دیگران بدون ارجاع با ارجاع ناقص یا با بازنویسی ناکافی و سطحی استفاده شده باشد. هدف اصلی در کاهش همانندجویی به حداقل رساندن مشابهتهای غیرمجاز است.
راهکارهای کاهش همانندجویی
کاهش درصد همانندجویی نیازمند بهکارگیری مجموعهای از راهکارها و تکنیکهای نگارشی است. اولین گام درک عمیق مطالب منابع و بازنویسی آنها به زبان خودتان (پارافریز) است. استفاده دقیق و منظم از سیستمهای ارجاعدهی و استناد برای هرگونه ایده اطلاعات یا متنی که مستقیماً از منبعی گرفته شده حیاتی است. محدود کردن استفاده از نقلقولهای مستقیم و تنها استفاده از آنها در مواقعی که بیان دقیق نویسنده اصلی ضروری است به کاهش تشابه کمک میکند. همچنین تغییر ساختار جملات استفاده از مترادفها و کلمات همخانواده به جای تکرار عبارات منبع و خلاصهنویسی ایدههای اصلی منابع به جای کپی کردن جزئیات از دیگر تکنیکهای مؤثر هستند. در نهایت بازبینی مکرر متن و مقایسه آن با گزارشهای همانندجویی برای شناسایی و اصلاح بخشهای مشکلساز ضروری است.
استناد و ارجاعدهی صحیح
استناد و ارجاعدهی صحیح به منابع یکی از اساسیترین راهکارها برای جلوگیری از سرقت ادبی و مدیریت درصد همانندجویی است. هر زمان که از ایده داده نقلقول یا اطلاعاتی استفاده میکنید که متعلق به شما نیست باید منبع اصلی را به دقت ذکر کنید. این کار نه تنها حق مالکیت فکری دیگران را محترم میشمارد بلکه به خواننده امکان میدهد تا منبع اصلی را بررسی کند. استفاده از سبکهای استاندارد ارجاعدهی (مانند APA MLA شیکاگو) و رعایت دقیق فرمت آنها در متن و فهرست منابع ضروری است. ارجاعدهی صحیح حتی در صورت پارافریز یا خلاصهنویسی ایدههای دیگران نیز لازم است. نرمافزارهای مدیریت منابع میتوانند در سازماندهی و تولید ارجاعات دقیق به شما کمک کنند.
پارافریز مؤثر
پارافریز مؤثر به معنای بازنویسی ایدهها و اطلاعات از منابع دیگر به زبان و سبک خودتان است بهگونهای که معنای اصلی حفظ شود اما ساختار جملات و واژگان بهطور قابل توجهی تغییر کند. پارافریز تنها جایگزینی چند کلمه با مترادف نیست؛ بلکه مستلزم درک عمیق مفهوم اصلی فاصله گرفتن از ساختار جمله منبع و بیان آن با کلمات و نحو متفاوت است. برای پارافریز مؤثر ابتدا پاراگراف اصلی را بخوانید و مفهوم آن را درک کنید. سپس بدون نگاه کردن به متن اصلی آن مفهوم را با کلمات خودتان بنویسید. در نهایت متن بازنویسی شده را با متن اصلی مقایسه کنید تا مطمئن شوید که معنای اصلی حفظ شده و شباهت واژگانی و ساختاری به حداقل رسیده است. همیشه پس از پارافریز به منبع اصلی ارجاع دهید.
محدود کردن نقلقولهای مستقیم
استفاده بیش از حد از نقلقولهای مستقیم یکی از دلایل اصلی افزایش درصد همانندجویی است. نقلقولهای مستقیم باید محدود به مواردی باشند که بیان دقیق نویسنده اصلی حیاتی است مانند تعاریف رسمی قوانین یا عباراتی که تحلیل زبانی آنها اهمیت دارد. در بیشتر موارد بهتر است ایدهها و اطلاعات را پارافریز کرده و به زبان خودتان بیان کنید. اگر ناچار به استفاده از نقلقول مستقیم هستید حتماً آن را داخل علامت نقلقول قرار داده و ارجاع دقیق صفحهای یا پاراگرافی را ذکر کنید. برخی نرمافزارهای همانندجویی امکان استثنا کردن نقلقولها را دارند اما استفاده کم از آنها هم به روانی متن کمک میکند و هم ریسک افزایش تشابه را کاهش میدهد.
استفاده از مترادفها و تغییر ساختار جملات
استفاده هوشمندانه از مترادفها و تغییر ساختار جملات از تکنیکهای کلیدی در پارافریز و کاهش همانندجویی است. به جای تکرار کلمات و عبارات منبع اصلی سعی کنید از مترادفهای مناسب استفاده کنید. با این حال دقت کنید که مترادفها باید در بافت جمله صحیح باشند و معنای اصلی را تغییر ندهند. علاوه بر تغییر واژگان ساختار جملات را نیز تغییر دهید. یک جمله ساده در منبع را میتوانید به یک جمله پیچیدهتر تبدیل کنید یا برعکس. ترتیب کلمات استفاده از افعال متفاوت تغییر فاعل و مفعول و ترکیب یا تفکیک جملات از جمله روشهای تغییر ساختار هستند. این تغییرات باعث میشوند که متن شما کاملاً متفاوت از منبع اصلی به نظر برسد در حالی که مفهوم ثابت باقی میماند.
خلاصهنویسی محتوا
خلاصهنویسی یکی دیگر از روشهای مؤثر برای کاهش درصد همانندجویی بهخصوص هنگام استفاده از منابع طولانی است. خلاصهنویسی شامل خواندن یک بخش بزرگتر از متن (مانند یک پاراگراف یا صفحه) و بیان ایدههای اصلی آن در چند جمله کوتاه و با کلمات خودتان است. این روش به شما امکان میدهد تا اطلاعات کلیدی را بدون کپی کردن جزئیات غیرضروری در متن خود بگنجانید. خلاصهنویسی نشاندهنده درک عمیق شما از موضوع است و به جای تکرار کلمات منبع بر مفاهیم اصلی تمرکز میکند. مانند پارافریز پس از خلاصهنویسی نیز باید به منبع اصلی ارجاع دهید تا اصول اخلاقی رعایت شود و از سرقت ادبی جلوگیری گردد.
بازبینی و اصلاح مکرر
فرآیند کاهش همانندجویی با یک بار بررسی و اصلاح به پایان نمیرسد. پس از اعمال تکنیکهای پارافریز ارجاعدهی و تغییر ساختار لازم است متن را چندین بار بازبینی و اصلاح کنید. استفاده از نرمافزارهای همانندجویی در این مرحله بسیار مفید است. گزارشهای نرمافزار نقاط دقیق تشابه را مشخص میکنند و شما میتوانید مستقیماً به سراغ آن بخشها رفته و آنها را اصلاح کنید. پس از هر دور اصلاح مجدداً متن را با نرمافزار بررسی کنید تا مطمئن شوید درصد تشابه کاهش یافته و مشابهتهای باقیمانده مجاز هستند. بازبینی مکرر نه تنها به کاهش همانندجویی کمک میکند بلکه کیفیت کلی نگارش وضوح و انسجام متن را نیز بهبود میبخشد.
استفاده از ابزارهای تشخیص سرقت ادبی
ابزارهای تشخیص سرقت ادبی (همانندجویی) نقش حیاتی در فرآیند نگارش علمی ایفا میکنند. این نرمافزارها با مقایسه متن شما با پایگاههای داده عظیمی از مقالات منتشر شده کتابها وبسایتها و پایاننامهها درصد تشابه را محاسبه کرده و گزارش دقیقی از بخشهای مشابه ارائه میدهند. استفاده از این ابزارها به شما امکان میدهد تا پیش از ارسال نهایی اثر بخشهای مشکلدار را شناسایی کرده و آنها را اصلاح کنید. نرمافزارهای معروفی مانند Turnitin و iThenticate در سطح بینالمللی و سامانههایی مانند ایرانداک در ایران برای این منظور استفاده میشوند. این ابزارها کمک میکنند تا از رعایت استانداردهای اخلاقی و علمی اطمینان حاصل شود و از عواقب سرقت ادبی جلوگیری گردد.
مواردیکه باید هنگام کار با نرم افزارهای بررسی سرقت ادبی رعایت کرد
هنگام استفاده از نرمافزارهای بررسی سرقت ادبی رعایت نکاتی ضروری است تا نتایج دقیقتر و قابل اتکایی به دست آورید. ابتدا از نسخه معتبر و بهروز نرمافزار استفاده کنید تا پایگاه داده مقایسه کامل باشد. قبل از بارگذاری متن از حذف بخشهایی مانند فهرست مطالب صفحات سپاسگزاری یا چکیده که معمولاً نیازی به بررسی همانندجویی ندارند اطمینان حاصل کنید (اگر نرمافزار این قابلیت را دارد). درک تنظیمات نرمافزار مانند قابلیت استثنا کردن نقلقولها یا فهرست منابع میتواند به تفسیر بهتر گزارش کمک کند. همچنین به حجم فایل و فرمت آن توجه کنید؛ برخی نرمافزارها محدودیتهایی دارند. در نهایت به یاد داشته باشید که نرمافزار تنها ابزار است و تفسیر نهایی گزارش نیازمند قضاوت انسانی و درک اصول سرقت ادبی است.
نحوه صحیح تفسیر گزارش سرقت ادبی
تفسیر صحیح گزارش سرقت ادبی نیازمند دقت و دانش است. گزارش معمولاً درصد کلی تشابه و همچنین تفکیک تشابه بر اساس منابع مختلف و بخشهای مختلف متن را نشان میدهد. درصد کلی تنها یک عدد است؛ مهمتر از آن بررسی بخشهای مشخص شده با رنگ یا هایلایت است. هر بخش هایلایت شده را با منبع اصلی مقایسه کنید. تشخیص دهید که آیا این مشابهت یک نقلقول مستقیم است که به درستی ارجاع داده شده؟ آیا یک اصطلاح تخصصی رایج است؟ آیا فهرست منابع است؟ یا یک پارافریز ناکافی یا کپی بدون ارجاع است؟ مشابهتهای مجاز (نقلقول صحیح ارجاع منابع اصطلاحات رایج) نیازی به نگرانی ندارند اما مشابهتهای غیرمجاز باید با بازنویسی ارجاعدهی دقیق یا حذف اصلاح شوند. به درصد تشابه هر بخش نیز توجه کنید؛ یک بخش با درصد تشابه بسیار بالا (حتی اگر کل اثر درصد پایینی داشته باشد) نیازمند اصلاح جدی است.
کاهش درصد همانندجویی با هوش مصنوعی
هوش مصنوعی (AI) ابزارهای جدیدی را برای کمک به کاهش درصد همانندجویی ارائه میدهد. برخی پلتفرمهای مبتنی بر هوش مصنوعی میتوانند متن شما را تحلیل کرده و پیشنهاداتی برای بازنویسی جملات و پاراگرافها ارائه دهند. این ابزارها با استفاده از الگوریتمهای پردازش زبان طبیعی قادرند ساختار جملات را تغییر داده از مترادفها استفاده کرده و متن را به گونهای بازنویسی کنند که معنای اصلی حفظ شود اما شباهت واژگانی کاهش یابد. برخی دیگر از ابزارهای AI میتوانند به شناسایی بخشهایی که نیاز به ارجاعدهی دارند کمک کنند. با این حال مهم است که از این ابزارها به عنوان کمککننده استفاده شود و نه جایگزین کامل نویسنده. بازبینی نهایی و اطمینان از دقت روانی و اصالت متن بازنویسی شده توسط AI به عهده نویسنده است.
بهترین درصد همانندجویی
مفهوم «بهترین» درصد همانندجویی میتواند بسته به دانشگاه رشته تحصیلی و حتی مجله یا ناشر متفاوت باشد. با این حال به طور کلی در محیطهای آکادمیک درصدهای تشابه پایینتر مطلوبتر هستند. بسیاری از دانشگاهها و نشریات حداکثر درصدی را به عنوان حد مجاز تعیین میکنند که معمولاً بین 10 تا 25 درصد است. اما حتی در صورت وجود یک درصد کلی قابل قبول وجود بخشهای کوچک اما متعدد با تشابه بالا یا یک بخش بزرگ با تشابه بسیار بالا همچنان میتواند مشکلساز باشد. هدف اصلی باید کاهش مشابهتهای غیرمجاز به نزدیک صفر و اطمینان از اصالت و نوآوری در بخشهای اصلی پژوهش (مانند یافتهها و تحلیل) باشد. در نهایت آنچه اهمیت دارد کیفیت و اصالت محتوا فارغ از عدد صرف درصد همانندجویی است.
همانندجویی پایان نامه و پروپوزال
همانندجویی هم در پایاننامه و هم در پروپوزال اهمیت دارد هرچند میزان و نوع مشابهت مورد انتظار ممکن است متفاوت باشد. پایاننامه به عنوان حاصل نهایی پژوهش باید اصالت و نوآوری قابل توجهی داشته باشد بهویژه در فصلهای مربوط به یافتهها تحلیل و نتیجهگیری. بنابراین درصد همانندجویی در این بخشها باید بسیار پایین باشد. در مقابل پروپوزال یک طرح پیشنهادی است و بخش عمده آن شامل مرور ادبیات و پیشینه پژوهش است که طبیعتاً بر اساس مطالعات قبلی بنا میشود. هرچند ارجاعدهی صحیح در پروپوزال نیز حیاتی است انتظار میرود درصد تشابه در بخشهایی مانند پیشینه پژوهش کمی بالاتر از بخشهای تحلیلی پایاننامه باشد. با این حال حتی در پروپوزال نیز بازنویسی و تحلیل هوشمندانه منابع برای نشان دادن درک عمیق پژوهشگر اهمیت دارد.
همانند جویی در پروپوزال
بررسی همانندجویی در پروپوزال نیز هرچند با حساسیت کمتر نسبت به پایاننامه کامل انجام میشود. پروپوزال شامل معرفی مسئله اهمیت پژوهش اهداف سؤالات فرضیات و مرور ادبیات است. بخش مرور ادبیات که به بررسی تحقیقات پیشین میپردازد طبیعتاً شامل ارجاع و خلاصهنویسی از منابع متعدد است. بنابراین ممکن است درصد تشابه کلی در پروپوزال به دلیل ماهیت بخشهایی مانند پیشینه پژوهش کمی بالاتر از پایاننامه باشد. با این حال حتی در پروپوزال نیز رعایت اصول ارجاعدهی صحیح پارافریز مناسب و عدم کپی کردن مستقیم متن بدون ارجاع ضروری است. هدف اصلی در همانندجویی پروپوزال اطمینان از این است که دانشجو با اصول نگارش علمی آشناست و طرح پیشنهادی او بر اساس درک صحیح از ادبیات موضوع شکل گرفته است.
درصد همانندجویی در پیشینه پژوهش پروپوزال یا پایان نامه
فصل پیشینه پژوهش (مرور ادبیات) در پروپوزال و پایاننامه بخشی است که معمولاً بیشترین درصد تشابه را نسبت به سایر فصلها دارد. این فصل به مرور و تحلیل تحقیقات و نظریههای پیشین مرتبط با موضوع پژوهش میپردازد و طبیعتاً شامل ارجاعات فراوان به منابع دیگر است. استفاده از نقلقولها پارافریز و خلاصهنویسی از مطالعات قبلی در این بخش اجتنابناپذیر است. بنابراین انتظار میرود درصد همانندجویی در این فصل به طور طبیعی بالاتر از فصلهایی مانند روش تحقیق یافتهها و نتیجهگیری باشد. با این حال حتی در پیشینه پژوهش نیز صرف کپی کردن متن منابع بدون تحلیل ترکیب و ارجاع صحیح سرقت ادبی محسوب میشود. هنر نگارش در این فصل ارائه یک مرور منسجم و تحلیلی از ادبیات موضوع با ارجاع دقیق به منابع است.
پارافریز چیست؟
پارافریز به معنای بازنویسی ایدهها و اطلاعات از یک منبع با استفاده از کلمات و ساختار جملات خودتان است بهگونهای که معنای اصلی حفظ شود اما متن کاملاً متفاوت از منبع اصلی باشد. این تکنیکی کلیدی برای کاهش همانندجویی است و باید با ارجاعدهی به منبع همراه باشد.
آیا نقلقولهای مستقیم هم در همانندجویی محاسبه میشوند؟
بله نقلقولهای مستقیم در گزارش همانندجویی محاسبه میشوند. با این حال اگر به درستی با علامت نقلقول و ارجاع دقیق مشخص شده باشند به عنوان مشابهت مجاز تلقی شده و سرقت ادبی محسوب نمیشوند.
اگر درصد همانندجویی پایاننامه بالا باشد چه اتفاقی میافتد؟
درصد همانندجویی بالا میتواند منجر به رد شدن پایاننامه توسط دانشگاه درخواست اصلاحات اساسی تأخیر در دفاع و حتی خدشهدار شدن اعتبار علمی دانشجو شود. لازم است بخشهای مشابه اصلاح یا بازنویسی شوند.
آیا منابعی که در آخر پروپوزال آورده می شود در سیستم همانند جویی بررسی می شود؟
بله فهرست منابع و مراجع در انتهای پروپوزال یا پایاننامه نیز معمولاً توسط نرمافزارهای همانندجویی بررسی میشود. مشابهت در این بخش طبیعی و مجاز است اما عدم تطابق منابع ذکر شده در متن با فهرست نهایی میتواند مشکلساز باشد.
ترنیتین (Turnitin) رایگان است یا پولی؟
ترنیتین یک نرمافزار تجاری و پولی است که معمولاً از طریق مؤسسات آموزشی (دانشگاهها) یا برخی خدمات تخصصی به دانشجویان و پژوهشگران ارائه میشود و استفاده مستقیم و رایگان آن برای عموم میسر نیست.