دلایل ریزش ریش و سبیل در آقایان
به نقل از بهترین دکتر کاشت ریش در تهران ریزش ریش و سبیل یا کم پشت بودن موهای صورت، ممکن است به دلایل مختلف هورمونی، ژنتیکی، بیماری، تغذیه و سبک زندگی رخ دهد. دلیل این ریزش موهای ریش و سبیل هر چه که باشد باید نخست مشخص و سپس درمان شود. اگر دلایل ریزش ریش و سبیل ژنتیکی بود و قابل کنترل و درمان نبود، می‌توان از روش‌های مختلف کاشت ریش و سبیل استفاده کرد. در این مقاله دلایل اصلی ریزش ریش و سبیل یا رشد ناکافی آن اشاره شده است. همچنین دو روش بسیار خوب کاشت ریش و سبیل نیز معرفی شده است.
دلایل ریزش ریش و سبیل در آقایان و راه درمان آن
ریزش ریش و سبیل در آقایان به دلاسل مختلفی ممکن است رخ دهد. از جمله می‌توان به دلایل ژنتیکی و ارثی، مشکلات هورمونی، برخی بیماری‌ها مانند عفونت‌های پوستی، استرس، وضعیت نامناسب سلامت، تغذیه نامناسب، آسیب‌های فیزیکی به صورت و … اشاره کرد.
جالب است بدانید که تمامی موهای بدن، صورت و سر در انسان‌ها مرتب در حال ریزش و رشد دوباره است. یعنی هر تار مویی که در بدن یا صورت شما وجود دارد، تنها چند سال عمر می‌کند. پس از پایان دوره رشد، مو می‌ریزد و یک تار موی جدید در جای آن رشد می‌کند. به این فرایند، چرخه رشد مو می‌گویند.
به نقل از سایت دکتر گویا اگر یک عامل خارجی یا درونی، جلوی انجام صحیح و کامل این چرخه رشد را بگیرد، موهای بدن یا صورت می‌ریزد و دیگر دوباره رشد نم‌کند. در چنین مواردی ممکن است آقایان دچار ریزش ریش و سبیل شوند.
اگر عوامل ریزش مو به تغذیه، سلامت و یا بیماری‌های پوستی یا عفونی مربوط باشد، باید عامل بازدارنده رشد مو را از بین برد. به این صورت، رشد ریش و سبیل از سر گرفته می‌شود. اما اگر دلیل ریزش موهای ریش و سبیل ژنتیکی یا هورمونی باشد، می‌توان آن را با کمک روش‌های مختلف کاشت مو، درمان کرد. در ادامه به دلایل اصلی ریزش موی ریش و سبیل در آقایان اشاره شده است.
دلایل اکتسابی ریزش ریش و سبیل آقایان
در این مدل ریزش موی صورت آقایان، موها از ابتدا وجود دارند و رشد می‌کنند اما بعدا دچار ریزش می‌شوند. یعنی چرخه رشد مو بعد از یک سنی دیگر ادامه پیدا نمی‌کند. در این حالت صورت بدون مو می‌شود و یا بخش‌هایی از ریش و سبیل کم‌پشت می‌شوند. گاهی عوامل محیطی شامل سوختگی، سوانح و بیماری‌هایی از جمله بیماری‌های عفونی، بیماری‌های رماتیسمی، بیماری‌های قارچی، مشکلات پوستی، برخی زخم‌های سرد و … دلایل متداول در این الگوی ریزش به حساب می‌آیند. لازم به ذکر است بیماری‌هایی که پس از بلوغ باعث کاهش سطح هورمون‌های بدن شوند از دلایل این مدل ریزش محسوب نمی‌شوند.
دلایل اولیه ریزش ریش و سبیل آقایان
تشکیل نشدن فولیکول‌های مو از دوران جنینی و بیماری‌های هورمونی قبل از بلوغ آقایان، از دلایل اصلی این الگوی ریزش به حساب می‌آیند. در این الگوی ریزش ریش و سبیل، موهای صورت از ابتدا رشد نمی‌کنند. یکی دیگر از دلایلی که باعث این الگوی ریزش ریش و سبیل در آقایان می‌شود عدم وجود گیرنده‌های هورمونی است. در این مورد فولیکول‌های مو در دوران جنینی تشکیل شده‌اند اما موهای فرد، همزمان با بلوغ رشد نمی‌کنند. معمولا این افراد شاهد تاخیر در رشد موهای صورت بستگان نزدیک خود نیز هستند.
ریزش ریش به دلیل بیماری‌های خود ایمنی
از مهمترین علل بروز ریزش مو سکه‌ای و آلوپسی آره آتا، بیماری‌های خود ایمنی است. سیستم ایمنی بدن انسان پیچیدگی‌های خاص خود را دارد. گاهی این سیستم پیچیده دچار مشکلاتی می‌شود و موهای بدن در نواحی خاصی را مورد هدف قرار می‌دهد. در واقع، سیستم ایمنی، خود، به بدن انسان، حمله می‌کند و مشکلاتی مثل ریزش ریش را ایجاد می‌کند.
در این شرایط سلول‌های ایمنی، تمامی تلاش‌شان را برای از بین بردن ریشه موها می‌کنند. متاسفانه، علت دقیقی برای این واکنش در بدن انسان نمی‌توان یافت؛ اما عوامل محیطی، تغذیه نادرست، استرس و فشارهای روحی روانی از اصلی‌ترین عللی است که سیستم ایمنی را تحریک به واکنش‌دهی در بدن انسان، به بافت‌های بدن می‌کند. پس بهتر است در تمام طول زندگی، به‌طور هوشیارانه نسبت به کنترل استرس و فشارهای روحی روانی تلاش کنید.
ریزش ریش به دلیل عدم نگهداری صحیح آن
قطعا بخش مهمی از علل ریزش مو، به نحوه عملکرد فرد در نگهداری و مراقبت از ریش باز می‌گردد. حتما شما نیز، مطالب زیادی درخصوص نگهداری از پوست و رسیدگی به آن شنیده‌اید و آگاهی بسیار مطلوبی درخصوص نگهداری و مراقبت از آن دارید. اما تقریبا اطلاعات افراد درخصوص نگهداری از ریش بسیار اندک است. نبود این اطلاعات منجر به استفاده از لوازم شیمیایی حالت دهنده به ریش، شانه زنی مکرر و شست و شوی وسواس گونه ریش می‌شود.
بدیهی است که به‌دلیل ضخامت زیاد ریش نسبت به موها، آسیب پذیری ریشه و عدم استحکام آن در چنین شرایطی زیاد است. ادامه دادن این روند موجب کم پشت شدن ریش و مشکلات این‌چنینی خواهد شد.
ریزش ریش به دلیل تغذیه نامناسب
همان‌طور که می‌دانید، تغذیه از عوامل مهم و حیاتی است که بخش مهمی از سلامت انسان را تضمین می‌کند. در واقع، در یک سبک زندگی سالم، میزان تحرک استانداردی مشخص می‌شود و براساس آن کالری‌های موردنیاز بدن از میان غذاهای سالم تامین می‌گردد. بدیهی است که در چنین شرایطی تمامی ویتامین‌ها، مواد معدنی و مغذی موردنیاز بدن تامین می‌شود. اما در تغذیه نادرست، ریزش ریش به‌دلیل کمبود زینک، روی، سلنیوم، ویتامین‌ها و اسید آمینه‌های موردنیاز بدن اتفاق می‌افتد. برای تامین این نیازهای بدن، کافی است مصرف پسته، بادام، گردو، فندق، گوشت قرمز، میگو، ماهی، میوه، سبزی، تخم مرغ، غلات و پروتئین‌ها را تاحدی در رژیم غذایی‌تان رعایت کنید تا دچار هیچ کمبودی در بدن‌تان نباشید.
مشکلات در چرخه رشد مو و ریزش ریش و سبیل
موهای بدن بر اساس یک چرخه منظم و دقیق، رشد می‌کنند، می‌ریزند و دوباره رشد می‌کنند. اگر به هر دلیلی این چرخه متوقف شود، موها دیگر رشد نمی‌کنند و طاسی در سر یا صورت اتفاق می‌افتد. معمولا این مشکل دلایل ژنتیکی و هورمونی دارد. به این ترتیب برخی از تارهای مو دیگر رشد نمی‌کنند و در صورت فرد کم پشت شدن ریش و سبیل یا ریزش موی صورت دیده خواهد شد.
رشد مو در ارگان بسیار کوچکی به نام فولیکول اتفاق می‌افتد. فولیکول یک ساختار کیسه‌ای شکل است که مانند یک گلدان، تارهای مو درون آن رشد می‌کنند. چرخه رشد و ریزش مو در فولیکول اتفاق می‌افتد. مراحل این چرخه در ادامه امده است.
چرخه رشد موهای صورت و بدن
آناژن اولیه: نخست یک سلول بنیادی وارد بخش انتهایی فولیکول می‌شود شروع به تکثیر می‌کند. در این مرحله پیاز مو شکل می‌گیرد و ارتباط آن با رگ‌های خونی انتهای فولیکول برقرار می‌شود.
آناژن: مرحله رشد مو است که در آن تار مو از طریق رگ‌های خونی تغذیه می‌شود و رشد می‌کند. این مرحله ممکن است بین دو تا پنج سال طول بکشد. در تمام این مدت موی سر یا صورت رشد می‌کند و بلند و بلندتر می‌شود. معمولا ۸۵ تا ۹۰ درصد از موهای صورت شما در این مرحله قرار دارند. اگر این میزان کمتر شود، شما شاهد ریزش موی ریش و سبیل خواهدی بود.
مرحله کاتاژن: در این مرحله بخش پایینی فولیکول مو جمع و منقبض می‌شود. به این صورت ارتباط تار مو با رگ‌های خونی قطع خواهد شد و مو دچار مرگ می‌شود. این مرحله حدود ۲ هفته زمان خواهد برد. در این مدت فولیکول کم کم از کار می‌افتد و برای مرحله استراحت آماده می‌شود. تار موی درون فولیکول نیز آرام آرام به بیرون هدایت می‌شود و می‌ریزد.
مرحله تلوژن: این فاز استراحت فولیکول مو در چرخه رشد موهای صورت است. حدود ۱۰ تا ۱۵% از فولیکول‌های درون پوست صورت شما در این فاز قرار دارند. این مرحله ممکن است چند ماه طول بکشد. در این مرحله هیچ تار موی جدیدی ساخته نمی‌شود و اگر هم مویی درون فولیکول باقی مانده باشد، می‌ریزد.
ممکن است فولیکول‌ها مو در این مرحله تلوژن باقی بمانند و فاز آناژن اولیه یا تولید مو را شروع نکنند. در چنین حالتی است که شما دچار ریزش ریش و سبیل شده‌اید و نیاز به کاشت موی صورت دارید.
دلیل رشد نکردن موهای صورت
بنا به دلایل ژنتیکی و ارثی، ممکن است برخی فولیکول‌های موی ریش یا سبیل شما، به هورمون‌های تولید شده در بدن حساس باشند و پس از مدتی فعالیت، از کار بایستند. یعنی فولیکول به فاز تلوژن برود و دیگر فعالیت نکند. همچنین در برخی افراد سرعت چرخه رشد مو بسیار بیشتر از معمول است. یعنی برخی فولیکول‌ها به جای اینکه یک تار مو را در ۲ تا ۵ سال رشد دهند، تنها پس از چند ماه یا یک سال رشد مو به فاز تلوژن می‌روند. در چنین مواردی سلول‌های بنیادی موجود در فولیکول خیلی زودتر به پایان می‌رسد و دیگر توانایی رشد موی جدید را نخواهد داشت.
در تمامی این موارد یا هر عامل دیگری که جلوی فعالیت فولیکول‌های مو را بگیرد، باید صبر کرد تا ریزش ریش و سبیل کامل شود. سپس از روش‌های پیوند و کاشت مو برای پر کردن جاهایی که دچار ریزش شده‌اند، استفاده کرد.
عوامل هورمونی در ریزش موی ریش و سبیل
هورمون‌ها معمولا از مهمترین دلایل کاهش رشد ریش و سبیل و یا ریزش موهای صورت آنها هستند. در این میان گاهی کم بودن جریان خون در برخی نواحی صورت مانند گونه‌ها موجب می‌شود که هرومون کمتری به آن نواحی برسد و فولیکول‌ها برای رشد مو تحریک نشوند. همچنین اگر مواد مغذی ضروری برای تولید مو در مرحله آناژن، وجود نداشته باشد، مویی رشد نخواهد کرد.
معمولا ریزش ریش و سبیل در آقایان، توجه را به سمت سطح هورمون‌های مردانه، به ویژه تستوسترون و دی‌هیدرو تستوسترون معطوف می‌کند. حتما شنیده‌اید که تستوسترون همان هورمون مردانه‌ای است که سبب گذر نوجوانان از دوران بلوغ به سمت مردانگی می‌شود. این هورمون بر رویش ریش و سبیل تاثیر می‌گذارد. با افزایش این هورمون در دوران نوجوانی، معمولا اولین نشانه‌های رویش ریش و سبیل پدیدار خواهد شد.
هرچند کمبود هورمون یا مشکلاتی در سطح هورمون‌های بدن، تنها عامل ریزش ریش و سبیل نیست اما یکی از عوامل بسیار مهم و تاثیرگذار است.
تستوسترون و ریزش ریش و سبیل
فولیکول‌های مو از تستوسترون استفاده می‌کنند تا موها را رشد دهند. دی‌هیدرو تستوسترون (DHT) نیز توسط فولیکول‌ها ساخته می‌شود. این هورمون نوع بزرگ‌تر و قوی‌تر از تستوسترون است و تاثیر زیادی بر ویژگی‌های مردانه و رشد ریش و سبیل دارد.
در این میان، فولیکول‌های مو به آنزیمی به نام “۵ – آلفا ردوکتاز” نیاز دارند تا بتوانند از هورمون تستوسترون و DHT استفاده کنند. در صورتی که این آنزیم به مقدار کافی تولید نشود و یا سطح آن کاهش یابد، رویش ریش و سبیل کاهش پیدا می‌کند.
البته وجود مقدار بیش از اندازه هورمون‌های مردانه مانند DHT نیز یکی دیگر از عوامل طاسی مردانه یا ریزش موهای ریش و سبیل است. در واقع چه مقدار این هورمون در بدن کم باشد و چه بیش از اندازه به فولیکول‌ها برسد، موجب ریزش ریش و سبیل خواهد شد.
امروزه داروهای مهار کننده یا کنترل کننده‌های ۵ آلفا ردوکتاز در بازار موجود می‌باشد که می‌تواند سطح مصرف هورمون‌های مردانه را در بدن تنظیم کند.
عوامل بیرونی و محیطی در ریزش سبیل و ریش
بسیار پیش می‌آید که فردی دچار طاسی منطقه‌ای و ریزش محدود ریش و سبیل می‌شود. در چنین مواردی معمولا عوامل محیطی نیز نقش خواهند داشت. برای مثال نبود خواب کافی، استرس، تغذیه نامناسب و ایجاد مشکلات پوستی در اثر کم‌آبی و خشکی پوست، در ریزش ریش و سبیل موثر است.
مناسب‌ترین روش کاشت ریش و سبیل
روش FUE
متداول‌ترین روش کاشت ریش و سبیل در دنیا می‌باشد. در این روش فولیکول‌های مو به صورت تکی، یکی پس از دیگری از سطح وسیعی از صورت یا بانک موی سر برداشته می‌شوند. سپس در ناحیه کم پشت ریش، کاشته خواهند شد. از مزایای این روش این است که زخم‌های ایجاد شده از نواحی که فولیکول مو از آنها برداشته شده است، سفید رنگ و کوچک هستند. در واقع اثر برداشتن مو از بانک مو به سختی دیده خواهد شد.
یکی دیگر از مزایای این روش، درد خفیف نسبت به دیگر روش‌ها و یا حتی احساس نکردن درد است. همچنین در این روش می‌توان با تراکم بالا فولیکول مو برداشت و به صورت پیوند زد.
روش SUT
جدیدترین روش کاشت ریش و سبیل کاشت مو به روش SUT می‌باشد. این روش که مانند روش قبلی است، به کمک دستگاه لیزر انجام می‌شود. به همین دلیل دارای دقت بالایی نسبت به دیگر روش‌های کاشت ریش و سببیل است. همچنین دقت بالا در برداشتن گرافت‌ها و کاشت تمام فولیکول‌های برداشت شده بدون ضایعات، از مهمترین مزایای این روش نسبت به روش‌های قبلی کاشت ریش و سبیل می‌باشد.
تفاوت ریزش ریش و سبیل با موی سر
به طور کلی تراکم موهای صورت مانند ریش و سبیل، کم تر از نواحی پوست سر است. همین امر در الگوهای ریزش موی ریش و سبیل با موی سر، تفاوت ایجاد می‌کند. موهای ریش و سبیل، سطح مقطع معمولا بیضوی شکل دارند اما موهای سر سطح مقطع دایره‌ای دارند. یعنی اگر یک تار موی ریش را ببرید، شکل سطح بالایی آن بیضی خواهد بود.
به همین دلیل موهای سر، لخت و نرم هستند اما موی ریش زبر و پر پیچ و خم می‌شود. وقتی برای عمل کاشت مو در ریش از موی سر استفاده می‌شود، باید به این نکته توجه داشت. همچنین برای کاشت باید توجه داشت که معمولا ریش و سبیل از واحدهایی تشکیل شده‌اند که تنها یک تار مو در آنها وجود دارد. در حالی که در موی سر ممکن است در هر گرافت، دو یا سه تار مو وجود داشته باشد.
رشد ریش و سبیل معمولا در دوران بلوغ آغاز می‌شود. به وسیله هورمون‌های آندروژن (هورمون‌های جنسی مردانه) رشد ریش و سبیل تقویت می‌شود. به همین دلیل است که تراکم ریش و سبیل با افزایش سن، بیشتر می‌شود. تقریبا تا بیست سال پس از شروع رشد ریش و سبیل، تراکم آن بیشتر خواهد شد. با افزایش فعالیت هورمون‌های آندوژن، برخی فولیکول‌های موی سر که گیرنده‌های حساس به این هورمون‌های مردانه دارند، از کار می‌افتند. در این حالت ریزش موی سر و طاسی رخ خواهد داد. این درحالی است که تراکم ریش ممکن است بیشتر شود! در کل فولیکول‌های صورت و پوست سر به هورمون‌های متفاوتی حساس هستند. همچنین تراکم ریش و سبیل در اقوام و نژادهای مختلف نیز متفاوت است.
درمان ریزش ریش
قطعا پیدا کردن روش درمان برای توقف ریزش ریش، گام مهمی در بهبود این شرایط است. معمولا برای این موضوع باید به پزشک متخصص مراجعه کنید تا با بررسی‌های دقیق، ریشه اصلی ریزش ریش را پیدا کند.
منبع : نیلی کلینیک