برای مهاجرت به آلمان از کجا شروع کنم؟
چرا مهاجرت به آلمان؟ کشور آلمان یکی از مهم‌ترین قدرت‌های اقتصادی و صنعتی جهان است که بخشی از اروپای مرکزی و غربی به شمار می‌آید. آلمان دومین کشور پرجمعیت اروپا پس از روسیه بوده و پایتخت آن شهر برلین است. همچنین این کشور را به عنوان ثروتمندترین عضو اتحادیه اروپا می‌شناسند که قدرت اصلی یورو را در دست دارد. شهرهای هامبورگ، مونیخ و فرانکفورت از دیگر شهرهای مهم کشور آلمان هستند.
کشور آلمان یکی از مهم‌ترین مقصدهای مهاجرت در جهان است که بخش عمده‌ای از آن‌ها متعلق به اروپای مرکزی، جنوب اروپا و خاورمیانه هستند. هزینه‌های زندگی مناسب، کیفیت بالای زندگی و امنیت شغلی از مهم‌ترین دلایل افراد برای مهاجرت به این کشور هستند. همچنین مهاجرت تحصیلی به آلمان به دلیل نظام آموزشی برجسته و هزینه تحصیل بسیار پایین در میان دانشجویان بین‌المللی به ویژه ایرانیان محبوبیت زیادی دارد. در ادامه این مقاله با ما در موسسه مهاجرتی ملک پور همراه باشید تا با انواع روش‌های مهاجرت به آلمان آشنا شوید.
مختصر اطلاعات کلیدی آلمان
- نام رسمی: جمهوری فدرال آلمان
- پایتخت: برلین
- نوع حکومت: فدرالیسم جمهوری پارلمانی
- واحد پول: یورو
- زبان رسمی: آلمانی
- مساحت کل: 357 هزار کیلومتر مربع (رتبه 63 در جهان)
- تعداد ایالت: 26
- جمعیت: 84.4 میلیون نفر (آمار سال 2022 و رتبه 19 در جهان)
- شرایط اقلیمی: عموما معتدل و مایل به سرد به ویژه در شمال کشور
- میزان تولید ناخالصی: 4 تریلیون دلار در سال جاری میلادی (رتبه 4 در جهان)
- متوسط سرانه: 46 هزار دلار در سال
- نرخ بیکاری: 3 درصد (آمار سال 2022)
- رتبه جهانی در دموکراسی: 6
- رتبه جهانی در حقوق زنان: 10
- رتبه جهانی در آزادی مطبوعات: 11
- رتبه جهانی در میزان شادی و رضایت مردم: 13
- رتبه جهانی در امنیت: 16
- بزرگترین شهر: برلین
- محبوب‌ترین شهرها: برلین، مونیخ، هامبورگ، فرانکفورت، کلن، اشتوتگارت، لایپزیگ و…
- تعداد دانشگاه‌های معتبر: بیش از 380 دانشگاه معتبر شناخته شده
تاریخچه مهاجرت به آلمان
بعد از جنگ جهانی دوم، اولین موج مهاجرت به آلمان آغاز شد. نخستین مهاجران، حدود 12 میلیون از آلمانی‌هایی بودند که به دلیل تغییرات مرزی در اروپا، مجبور به مهاجرت از شهر خود به مناطق آلمان شدند. سپس در دهه 1960، به دلیل بحران نیروی کار، کشورهای ایتالیا، یونان، ترکیه، مراکش، پرتغال، تونس و یوگسلاوی به ترتیب با آلمان غربی برای ارسال نیروی کار به این کشور، پیمان همکاری منعقد کردند. از طرف دیگر آلمان شرقی تصمیم گرفت نیروی کار مورد نیاز خود را از کشورهای سوسیالیست چون ویتنام شمالی، کره شمالی، آنگولا، موزامبیک و کوبا تامین کند. به هر طریق این دهه آغاز موج مهاجرت کاری به آلمان بود.
در دهه 1980 و 1990، کشور آلمان مقصد پناهنده‌های مختلف از کشورهایی چون کشورهای عمدتا خاورمیانه‌ای، لبنان، یوگسلاوی، رومانی و ترکیه بود که به دلیل جنگ یا شرایط ویژه سیاسی از کشور خود گریخته بودند. با گسترش موج پناهندگی از کشورهای اروپای شرقی و آسیا به کشور آلمان، در سال 2014 تعداد مهاجران غیرقانونی در این کشور به بیش از 276 هزار نفر رسیده، تا جایی که کمپ‌های پناهندگی دیگر ظرفیت پذیرش مهاجران جدید را نداشتند. چنین شرایطی موجب ظهور بحران مهاجرت در سال 2015 و افزایش تعداد مهاجران به 1 میلیون نفر شد. با ظهور مشکلات متعدد، قوانین جدیدی در این زمینه تنظیم شد و بسیاری از پناهندگان به کشور خود بازگردانده شدند.
همچنین شرایط پذیرش نیروی کار ماهر نیز با گسترش استفاده از کارت آبی اروپا، سختگیرانه‌تر شد. در حال حاضر با توجه به سیاست‌های جدید مهاجرتی، متقاضیان مهاجرت به آلمان باید از توانایی‌ها و مهارت‌های مهمی برخوردار باشند و در حال حاضر اقدام از روش تحصیل به شرط صلاحیت‌های بالای علمی متقاضی، مسیری راحت‌تری را در پیش دارد.
در سال 2019 تعداد مهاجران ساکن در کشور آلمان بیش از 11 میلیون نفر بود، که از این میان بیشترین گروه‌های قومی به ترتیب متعلق به ترکیه، لهستان، سوریه، رومانی، ایتالیا، کرواسی، یونان، بلغارستان، افغانستان، روسیه و عراق می‌باشد. تعداد ایرانیان مهاجر در آلمان نیز حدود 122 هزار نفر است. طبق آمار کمیسیون اروپا، کشور آلمان در میان کشورهای اتحادیه اروپا بیشترین میزان مهاجر را در خود جای داده است.
ساختار اقتصادی
کشور آلمان اقتصادی مبتنی بر بازار آزاد و نوعی از سوسیالیسم دارد که با نیروی کار متخصص، فساد بسیار پایین و نوآوری بسیار بالا در جهان شناخته می‌شود. از منظر صادرات، این کشور در مقام سوم جهانی و از نظر تولید ناخالص ملی سرانه نیز در مقام چهارم جهان قرار گرفته است و تولید ناخالصی داخلی آن در سال جاری میلادی به 4 تریلیون دلار رسیده است. همچنین آلمان بزرگترین اقتصاد اروپا به شمار آمده و نرخ بیکاری آن در سال 2022 برابر با 3% گردیده است که یکی از کمترین نرخ‌های بیکاری در کشورهای پیشرفته در جهان می‌باشد. این موضوع تقاضای مهاجرت به آلمان را در سال‌های اخیر افزایش داده است.
صنعت اتومبیل‌سازی یکی از مهم‌ترین تولیدات کشور آلمان است که در سطح جهانی اعتباری برجسته دارد. علاوه بر وسایل نقلیه، ماشین‌ها، کالای شیمیایی، کالای الکترونیکی، دارویی، حمل و نقل، فلزات اولیه، صنایع غذایی، لاستیک و پلاستیک مهم‌ترین کالاهای صادراتی آلمان را تشکیل می‌دهند. همچنین 29 شرکت از مهم‌ترین شرکت‌های جهان همچون مرسدس بنز، bmw، دایملر، فولکس واگن، آلیانتس و زیمنس همگی در آلمان قرار دارند. علاوه بر آن، این کشور یکی از مراکز مهم نوآوری‌های علمی و تکنولوژیک در طول تاریخ بوده و مخترعان بزرگی چون یوهانس کپلر، آلبرت انیشتین، هاینریش هلتز و ماکس پلانک را پرورش داده است. کشور آلمان هفتمین مقصد گردشگری در جهان بوده و صنعت توریسم نیز از منابع درآمد عمده این کشور به شمار می‌آید.
دانشگاه‌های و سیستم آموزشی
موضوع آموزش در آلمان جزئی از اختیارات دولت‌های فدرال هر ایالت است، با این حال به طور عمومی تحصیل به مدت حداقل 9 سال در آلمان اجباری است. پس از پایان تحصیلات ابتدایی، دانش‌آموزان می‌توانند انتخاب کنند تا در مسیر نظری و یا فنی و حرفهای به ادامه تحصیل بپردازند. از طریق مسیر فنی و حرفهای، دانش‌آموزان در زمینه مورد نظر دوره کارآموزی گذرانده و پس از پایان آن مدرکی را دریافت می‌کنند که تقریبا برابر با مدرک آکادمیک است.
بیشتر دانشگاه‌های آلمانی دولتی بوده و شامل شهریه تحصیل برای دانشجویان نمی‌شوند. دانشجویان بین‌المللی که قصد مهاجرت به آلمان را دارند، می‌توانند با شهریه‌ای رایگان یا بسیار پایین (به طور متوسط 250 تا نهایت 750 یورو برای هر ترم) در این دانشگاه‌ها (البته صرفا به زبان به تحصیل بپردازند. شهر برلین، پنجمین شهر دوستدار دانشجو در جهان است که حدود 205 هزار دانشجو در آن تحصیل می‌کنند که بیش از 15 درصد از این تعداد، دانشجویان بین‌المللی هستند.
همچنین برخی از قدیمی‌ترین دانشگاه‌های جهان همچون دانشگاه هایدلبرگ و یا هامبولت در کشور آلمان قرار گرفته که این موضوع اشاره به سابقه آموزش عالی در این کشور دارد. آلمان بارها به عنوان یکی از بهترین کشورها برای تحصیل در خارج از کشور انتخاب شده و به عنوان یکی از اصلی‌ترین مقصدهای مهاجرت تحصیلی نیز شناخته می‌شود.
خدمات درمانی و رفاهی
کشور آلمان قدیمی‌ترین سیستم پوشش سراسری خدمات درمانی را در جهان دارد که از زمان بیسمارک در دهه 1880 آغاز شد. تمامی شهروندان آلمانی به طور قانونی موظف به داشتن نوعی بیمه هستند. حدود 88% از کل جمعیت تحت پوشش درمانی دولتی بوده و مابقی بیمه خصوصی دارند. متوسط سن امید به زندگی در آلمان 81 سال بوده که از این نظر رتبه 25 م در جهان را داراست.
پس از مهاجرت به آلمان، افرادی که به عنوان نیروی کار در این کشور زندگی می‌کنند، از طرف کارفرمای خود بیمه شده و تنها نیمی از هزینه بیمه را خود پرداخت می‌کنند. دانشجویان نیز می‌توانند بیمه دانشجویی را تهیه کرده که هزینه‌های خدمات درمانی آن‌ها را پوشش می‌دهد. البته برای این سیستم بهداشت درمانی، مالیات و هزینه‌ای از حقوق ماهانه افراد کسر شده و همچنان با گستردگی بزرگ این نظام بهداشتی، بسیاری از منظر وقت گرفتن پزشک متخصص، از این سیستم گلایه دارند اما پزشکان عمومی بسیار بیشتر و سریع‌تر در دسترس هستند.
وضعیت سیاسی و اجتماعی
کشور آلمان یک جمهوری فدرال و دموکراتیک بوده که از 16 ایالت تشکیل شده است. مجلس فدرال، در راس قوه مقننه اصلی این کشور است که در کنار آن دو مجلس بوندستاگ و بوندسرات قرار گرفته‌اند که به ترتیب به عنوان نمایندگان ملت و نمایندگان ایالات عمل می‌کنند. رئیس جمهور عالی‌ترین مقام حکومتی است که توسط اجلاس فدرال (متشکل از نمایندگان بوندستاگ و ایالت‌ها) انتخاب می‌شود.
پس از او، رئیس مجلس بوندستاگ دومین مقام ارشد حکومتی آلمان به شمار می‌آید. صدراعظم به عنوان سومین مقام حکومتی (اما در عمل قدرتمندترین) نیز از طریق کسب حداکثر آراء در بوندستاگ برگزیده می‌شود. این مقام طول مشخصی نداشته و تا زمانی که مجلس رای عدم اعتماد به آن فرد ندهد، پابرجاست. همچنین دادگاه فدرال قانون اساسی در راس قوه قضائیه محسوب می‌شود که خود به دو مجلس سنا با وظایف متفاوت، تقسیم می‌شود.
کشور آلمان یکی از مهم‌ترین کشورهای توسعه‌یافته با مقام چهارم جهانی از نظر شاخص توسعه انسانی است. امنیت اجتماعی، بیمه درمانی گسترده، سیاست‌های حامی محیط‌زیستی و آموزش رایگان از مهم‌ترین دلایلی است که مهاجرت به آلمان را ایده‌آل می‌سازد.
آب و هوای آلمان
بخش بیشتر کشور آلمان آب و هوایی معتدل داشته، بخش شمالی آن تحت تاثیر اقلیم اقیانوسی و بخش‌های جنوبی و جنوب شرقی تحت تاثیر اقلیم قاره‌ای قرار دارند. زمستان‌ها و تابستان‌ها در آلمان در مناطق مختلف کشور بسیار متفاوتند، زمستان‌های سرد در آلپ و تابستان‌های گرم و خشک در مناطق داخلی. به عبارت بهتر بادهای سرد شمالی و آب و هوای گرم شرقی در کنار یکدیگر اقلیمی معتدل را برای این کشور فراهم ساخته‌اند. به نحوی که متوسط دمای هوا در طول سال 3 تا 19 درجه است. از آنجایی که شرایط آب و هوایی این کشور بسیار مناسب است، بسیاری از افراد پس از مهاجرت به آلمان، به سادگی به آب و هوای آن عادت می‌کنند.
مزیت‌های مهاجرت به آلمان
- زندگی در کشوری با استانداردهای بالای زندگی
- آب و هوای معتدل
- بیمه درمانی گسترده دولتی
- آموزش رایگان
- امنیت شغلی
- تکنولوژی بالا
- امنیت و رفاه اجتماعی
- دسترسی به ویزای شینگن و کشورهای این حوزه
روش‌های مهاجرت به آلمان
- مهاجرت تحصیلی
- مهاجرت کاری
- مهاجرت از طریق دوره‌های زبان، دوره‌های آموزش فنی حرفهای مانند آوسبیلدونگ
- مهاجرت از طریق سرمایه‌گذاری و کارآفرینی
- مهاجرت از طریق ازدواج
- مهاجرت از طریق تولد
- پناهندگی