۸ نکته مهم طلاق از طرف مرد که باید بدانید؟

طلاق از طرف مرد |‌ 8 نکته مهم طلاق از طرف مرد

از دیدگاه قانون مدنی، مرد می تواند همسر خود را طلاق دهد که البته شرایطی در این زمینه وجود دارد. این که گفته شد، مرد می‌تواند هر موقع که اراده کند، همسر خود را طلاق دهد، از لحاظ قانونی، چندان مورد تایید نیست. از آن جهت که در روابط زوجیت، مرد برای طلاق حق مستقیم دارد اما باید در این زمینه، تکلیف حق و حقوق قانونی زن مشخص شود. در واقع بدون پرداخت حقوق زوجه، امکان صدور درخواست طلاق از طرف مرد وجود ندارد. حقوقی مانند نفقه، مهریه، اجرت‌المثل و غیره که به واسطه عقد ازدواج برای زوجه ایجاد می‌شود، مسئولیت پرداخت آن‌ها، همگی با مرد است.

در این صورت، اگر مرد بخواهد همسر خود را طلاق دهد، باید قبل از آن شرایط پرداخت حقوق او را مشخص نماید. البته این موضوع، در ارتباط با طلاق توافقی نیز مطرح است که زوجین باید تکلیف یک سری از حقوقی که مرتبط با دوران زوجیت بوده است را مشخص کنند. در طلاق از طرف مرد، قاعدتا زوجه راضی به طلاق نبوده که در اغلب مواقع این موضوع سبب می‌شود تا بحث به اجرا گذاشتن مهریه مطرح شود.

گفتنی است که بحث طلاق و مهریه، ارتباط چندانی باهم ندارند و زوجه می‌تواند حتی در زمانی که با زوج به صورت مشترک زندگی می‌کند نیز تقاضای مهریه کنند. اما در طلاق توافقی چه چیزهایی به زن تعلق می گیرد؟

در هرصورت، زوجه می‌تواند حتی در شرایطی که طلاق از طرف زوج مطرح شده است نیز از طریق مراجع قانونی، مهریه خود را مطالبه نماید. طلاق از طرف مرد برخلاف تصورات اشتباهی که در جامعه ما رواج پیدا کرده است، باید روال قانونی آن طی شود تا دادگاه حکم طلاق را صادر کند. مراحلی مانند مراجعه به مراکز مشاوره، ثبت دادخواست طلاق و ارجاع به امر داوری برای طلاق از طرف مرد در قانون پیش‌بینی شده است.

مدت زمانی که برای صدور حکم طلاق و ثبت رسمی آن در محضر باید طی شود، حداقل 2 ماه به طول می‌انجامد. البته مدت زمان ثابتی در قانون برای این نوع طلاق و حتی سایر طلاق‌ها، پیش بینی نشده است. مرد برای طلاق، نیازی به ارائه دلیل خاصی به دادگاه نمی‌باشد اما زوجه برای درخواست طلاق باید دلایل موجه و قانونی داشته باشد. طبیعتا کار مردان برای طلاق نسبت به زنان بسیار راحت‌تر است و این دو مورد قابل مقایسه با هم نیستند.

در صورتی که مرد بدون دلیل موجه، اقدام به ثبت دادخواست طلاق نماید، علاوه بر پرداخت نفقه، مهریه و اجرت‌المثل، موظف به پرداخت نحله نیز می‌باشد. چنانچه زوجه دلایل منطقی برای درخواست طلاق داشته باشد (مانند رفتار نامناسب زن با مرد و عدم تمکین)، در این صورت به راحتی می‌تواند همسر خود را طلاق دهد و دادگاه بدون مشکل خاصی، حکم طلاق را صادر می‌کند. چنانچه زوج قصد طلاق دادن همسر خود را داشته باشد، باید قبل از ثبت درخواست طلاق در دادگاه، جوانب مختلف این موضوع را مورد بررسی قرار دهد.

بسیاری از آقایان در مورد شرایط طلاق، اطلاعات کافی ندارند و زمانی که دادخواست طلاق به دادگاه می‌دهند و در جلسات دادرسی حضور پیدا کرده، از مسائل مختلف در این زمینه، اطلاع پیدا می‌کنند. در این شرایط، بهتر است که به وکیل دادگستری مراجعه کنند یا از مشاوره حقوقی استفاده نمایند.

طلاق از طرف مرد چیست؟

با توجه به این که مرد می‌تواند همسر خود را بدون ارائه دلایل خاصی، طلاق دهد اما این امر منوط به پرداخت تمام حقوق مالی زن است. در قانون سابق، مرد به راحتی می‌توانست زن خود را طلاق دهد و این موضوع آشفتگی خاصی را در روابط زوجیت ایجاد کرده بود. از این حیث، قوانین طلاق دچار دستخوش تغییراتی شد و دیگر مانند گذشته، امکان صدور حم طلاق به راحتی از طرف دادگاه وجود ندارد.

بحث طلاق از طرف مرد، علاوه بر قانون در شرع مقدس اسلام نیز به آن اشاره شده است. قانونگذار حق طلاق را به شکل مستقیم برای مرد در نظر گرفته است.

    ماده 1133 قانون مدنی، صراحتا اعلام می‌کند که مرد می‌تواند با رعایت شرایط مقرر در قانون، با مراجعه به دادگاه، تقاضای طلاق همسرش را بکند.

منظور ماده مزبور این است که مرد برای طلاق دادن همسرش، نیازی به ارائه دلیل خاصی نزد دادگاه ندارد. رعایت تشریفات در طلاق از طرف مرد، آن است که مرد باید درخواست خود را از طریق دادخواست طلاق به دادگاه ارائه دهد و همچنین حقوق مالی زن خود را پرداخت نماید.

بنابراین لزومی برای وجود دلایل محکمه پسند در طلاق از طرف مرد وجود ندارد و صرف اراده زوج و تعیین تکلیف حق و حقوق زوجه برای این نوع طلاق کفایت می‌کند. طلاق صرفا از طرف مرد نمی‌باشد بلکه طلاق می‌تواند از جانب زوجه و همچنین به صورت توافقی نیز انجام شود که برای هرکدام شرایط خاصی در قانون پیش بینی شده است.

در طلاق از طرف مرد، پرواضح است که زن برای جدایی رضایتی ندارد و درخواست طلاق صرفا از طرف زوجه مطرح می‌شود. در واقع برای دادگاه، اهمیتی ندارد که زوجه در این زمینه رضایتی دارد یا خیر.

اعتراض زن در این مورد نمی‌تواند مانع از جدایی و درخواست طلاق از جانب مرد شود. حتی اگر زوجه در دادگاه نیز اعتراض خود را بیان کند، مورد استماع قرار نگرفته و حکم طلاق صادر می‌شود. البته که مرد این اختیار را ندارد تا بدون پرداخت حقوق مالی زن، او را هر زمان که تمایل داشت، طلاق دهد.

شرایط طلاق از طرف مرد

همانطو که گفته شد، طلاق از طرف مرد بدون پرداخت حقوق مالی زوجه امکان پذیر نیست. بین حالتی که مرد برای طلاق دلیل موجهی داشته و در این زمینه دلیل خاصی ندارد، تفاوت می‌کند. البته اگر مرد برای طلاق، دلایل قانونی نداشته باشد نیز دادگاه حکم طلاق را صادر می‌کند. اما وجود دلایل یا عدم آن در شرایط پرداخت حقوق مالی زوجه، تاثیرگذار است.

چنانچه مرد برای طلاق دادن زن، دلایلی مانند عدم تمکین، سوء رفتار زن، اعتیاد شدید زوجه، حبس طولانی مدت برای زن و مواردی از این قبیل را در دادگاه عنوان کند و مورد پذیرش قاضی قرار گیرد، دیگر لازم نیست که مرد برای طلاق جز مهریه خانم، سایر حقوق او را پرداخت کند. زمانی که درخواست طلاق ثبت می‌شود، دادگاه ضمن بررسی کلیات دادخواست، به این موضوع می‌پردازد که مرد برای طلاق، دلایل موجهی دارد یا خیر. در هر صورت، مرد برای طلاق همسرش بدون دلیل باید شرایط زیر را رعایت کند:

پرداخت مهریه

مهریه یکی از حقوق مالی زوجه در روابط زوجیت محسوب می‌شود که به واسطه عقد ازدواج ایجاد می‌گردد. اگر مرد برای طلاق دلایل منطقی داشته باشد یا بدون دلیل خاصی درخواست طلاق دهد، باید مهریه خانم را پرداخت کند. مرد برای پرداخت مهریه تحت هیچ شرایطی نمی‌تواند عذر و بهآن‌های داشته باشد. در واقع زوج باید در هرصورتی، مهریه همسر خود را پرداخت کند.

در صورتی که مرد توانایی پرداخت مهریه را نداشته باشد، می‌تواند به دادگاه درخواست اعسار دهد. اگر درخواست وی مورد پذیرش قرار گیرد، پرداخت مهریه به صورت اقساطی تعیین می‌شود. چنانچه با درخواست اعسار و اقساطی شدن مهریه، باز هم مرد از پرداختن مهریه خودداری کند، زن می‌تواند اقدام به شکایت کیفری و درخواست صدور حکم جلب مرد را تقاضا کند.

    البته مهریه تا میزان 110 سکه، به صورت عندالمطالبه و مازاد بر آن به شکل عندالاستطاعه است. در واقع زوجه تا میزان 110 سکه می‌تواند هر موقع که تمایل داشت، مطالبه مهریه نماید و درخواست حکم جلب زوج را نماید. در مهریه عندالاستطاعه، مرد باید در دادگاه ثابت کند که زوج اموالی دارد و با توجه به تمکن مالی، از پرداخت مهریه خودداری می‌کند. در این صورت، اموال مرد برای شناسایی معرفی شده و مراحل توقیف آن انجام می‌گردد. در نهایت مهریه خانم از اموال توقیفی زوج صورت می‌گیرد. بنابراین، طلاق از طرف مرد منوط به پرداخت مهریه خانم است و عدم تعیین تکلیف آن می‌تواند شرایط را برای صدور گواهی عدم سازش از طرف دادگاه دشوار کند.

پرداخت نفقه

نفقه نیز از دیگر حقوق مالی زوجه است که مسئولیت پرداخت آن برعهده زوج است. مقدار نفقه بر اساس وضعیت زندگی و اجتماعی زوجه تعیین می‌شود. قانون، پرداخت نفقه زوجه را برعهده مرد قرار داده است و این امکان برای مرد وجود ندارد تا به دلیل عدم برخورداری از اوضاع مالی مناسب، از پرداخت نفقه همسر اجتناب کند.

تامین مخارج زندگی همسر یا همان نفقه، تا پایان مدت زندگی مشترک برای مرد در نظر گرفته شده است. اما از آن جهت که طلاق از طرف مرد، نوعی طلاق رجعی محسوب می‌شود، می‌تواند به مدت سه ماه در صورت پیشمان شدن از درخواست خود، به زوجه رجوع کند. در واقع تا پایان مدت عده طلاق، مرد باید نفقه خانم را بپردازد و این موضوع تکلیفی است که قانونگذار برای طلاق از طرف مرد در نظر گرفته شده است. همچنین اگر زن حامله باشد، پرداخت نفقه تا پایان مدت زمان حمل برعهده شوهر است.

پرداخت اجرت‌المثل

در صورتی که زن بهای کارهایی که در طول دوران زوجیت برای همسر خود انجام داده است را مطالبه کند به آن اجرت‌المثل ایام زوجیت گفته می‌شود.

    اجرت‌المثل در واقع حقی است که در برابر تکالیف زن در قبال شوهرش در نظر گرفته می‌شود. زن این اختیار را دارد تا اجرت کارهایی را که در زندگی مشترک هیچگونه تعهد قانونی نسبت به آن ندارد را از شوهر مطالبه کند اما در ازای انجام تکالیف قانونی مستحق دریافت اجرت نخواهد بود.

پرداخت اجرت المثل تحت شرایطی به زن انجام می‌شود. در واقع برای آن که در طلاق از طرف مرد، اجرت‌المثل به زوجه تعلق بگیرد، باید مواردی برای دادگاه محرز شود. این موارد عبارتند از:

    انجام کارهایی که شرعا و قانونا برعهده زن نبوده و صرفا به دستور همسر خود انجام داده است.

    زوجه قصد انجام دادن رایگان این امور را نداشته باشد.

    کارهایی که زن انجام داده است، عرفا دارای مزد باشد.

اجرت‌المثل به انجام کارهایی که به لحاظ قانونی برعهده زن نیست، تعلق می‌گیرد. در واقع زن به واسطه تمکین از شوهر خود نمی‌تواند مطالبه اجرت‌المثل نماید. اموری مانند سکونت در منزل همسر، رفتار مناسب با همسر، برقراری رابطه زناشویی با همسر در صورت نداشتن عذر شرعی، آراستگی ظاهری و مواردی از این قبیل جزو وظایف قانونی زن محسوب شده و در این زمینه باید از همسر خود تمکین کند.

تمکین قانونی از همسر در زمره برخورداری از اجرت‌المثل نیست و امکان مطالبه آن از سوی زوجه وجود ندارد. اجرت‌المثل ایام زوجیت صرفا به اموری که جز وظایف قانونی زن نیست مربوط می‌شود. بنابراین یکی از شرایط اساسی برای مطالبه اجرت‌المثل زندگی مشترک، انجام کارهایی از طرف زوجه که قانونا برعهده آن نمی‌باشد.

چنانچه این موضوع ثابت شود که زن اموری مانند آشپزی و نظافت منزل را به قصد رایگان در طول دوران زندگی مشترک با همسر انجام داده است، تحت هیچ شرایطی مستحق دریافت اجرت‌المثل نخواهد بود. بنابراین بعد از آن که سه مورد مذکور ثابت شد، دادگاه اقدام به تعیین میزان اجرت‌المثل متعلقه به زوجه براساس نظریات کارشناسی می‌نماید.

منبع: ویکی پدیا